SÖZLÜ GELENEKTE NESİR ANLATILARIN TÜR SORUNU

Authors : Mehmet Emin BARS

Pages : 37-49

Doi:10.30913/alinterisosbil.335463

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2017-12-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Folklorda tür konusu en fazla sorgulanan alanlardan biridir. Ülkemizde yapılan türsel tasniflerde, yöntemsel sorunlarla birlikte, kendi içlerinde ve birbirleriyle çelişkili tanım ve yorumların yapıldığı görülmektedir. Özellikle Türk halk bilimi araştırmacılarının belli bir tür belirlemesinde Avrupalı-Amerikalı araştırmacılarının kendi ürünleri üzerinde yaptıkları araştırmalara dayalı olarak yaptıkları tür tasnif ve tanımlamalarına bakarak kendi kültürümüzün ürünlerini bunlara uydurmaya çalışıp benzer tür tasnifleri yapmaları sorunu çözmek yerine daha da karmaşık bir yapıya sokmaktadır. Türsel adlandırmalar hangi ölçütler göz önünde bulundurularak yapılırsa yapılsın, yapılan her tanımlama bazı problemler taşıyacaktır. Yapılan değerlendirmeler dış gerçekliği bire bir yansıtmaktan çok, onu anlamlandırmaya yönelik bir soyutlama olmanın ötesinde bir anlam taşımayacaktır. Bu çalışmada folklor ürünlerinin nesir anlatıları bağlamında tür sorunu ele alınmıştır. Genetik olarak birbirine bağlı olan folklor nesir ürünlerini kesin çizgilerle ayırmak çok güçtür, aslında bazı durumlarda da gereksizdir. Folklor ürünlerinin formları ilk anlatıldığı toplumlarda belirgin biçimde açıktır. Belli bir türsel sınıflandırma yapmak temelinde yanlış değildir. Ancak her kültür için ortak bir tür tanımına ulaşmaya çalışmak yanlış olabilmektedir. Bir ürünün tür kavramında değerlendirilmesi için belli bir geleneğe sahip olması gerekir
Keywords : tür, gelenek, folklor