Was Al-Mantiq Al-Kabīr Compiled By Fakhr al-Dîn Al-Rāzī? A Study on the Problem of Authorship

Authors : Turgut AKYÜZ, Elmin ALİYEV

Pages : 63-72

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2020-06-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Fahreddîn er-Râzî’nin el-Mantıku’l-Kebîr adlı eserini ilk defa doktora tezi olarak çalışmaya karar vermiş idik. Eserin müellife aidiyeti hususunda varit bazı tartışmalar, başlangıçta bazı zorluklar ile yüzleşmeyi gerektirse de hocalarımızın teşvik ve tevcihleri ile bu çalışma, biiznillâh, tamamlandı. Tek nüshadan tahkik yapmak, kolay gibi görünüyor olsa da, metnin sağlıklı biçimde ortaya çıkarılması için müellifin tüm eserlerini ve hatta ilgili alanda telif edilen benzeri eserleri de inceleme zarureti, tek nüshadan tahkik yapmanın en temel zorluğudur. Bu tahkikte karşılaştığımız bir başka zorluk ise tek nüshanın tahkik mi yoksa neşir mi olduğuna yönelik tartışmalardır. Söz konusu tartışmalara, tahkik çalışmalarının akademik sayılıp sayılmayacağına yönelik bazı mülahazalar da eklendiğinde; karşımıza cevaplanması gereken bir sorular bütünü çıkmaktadır. Bu soruların cevaplandırılmasına yönelik bilimsel araştırmaları önemli görmekle birlikte; çalışmalarımızın deneye ya da gözleme değil de temelde “metinlere dayanıyor” olması nedeniyle, mevcut alandaki tüm metinlerin, büyük-küçük, şerh-telif demeden tahkik edilmesini ve hatta dilimize kazandırılmasını bir zorunluluk olarak gördüğümüzü ifade etmek istiyoruz.
Keywords : Fahreddîn er Râzî, el Mantıkul Kebîr, Râzî Mantık Okulu, Mantık Tarihi