Timurlularda İdari ve Askerî Bir Görevli: İçkiler
Authors : Muhammed Emin Koçak
Pages : 342-352
Doi:10.48120/oad.1441459
View : 2 | Download : 3
Publication Date : 2024-12-26
Article Type : Research Paper
Abstract :İçki ünvanlı görevliler, tarihte çeşitli Türk ve Moğol devletlerinde görülür. Altın Orda Hanlığı, Safevîler ve Şeybânî Hanlığı bu devletler arasındadır. Timur tarafından 1370 tarihinde kurulan Timurlularda da İçki ünvanlı kimselere rastlanır. Görebildiğimiz kadarıyla kurucu hükümdar Timur’dan son hükümdar Sultan Hüseyin Baykara’ya kadar İçki makamında olan insanlar vardır. Timurlularda İçkilerin güçleri ve etkinlikleri dönemsel olarak farklılık göstermektedir. İçki olarak adlandırılan görevliler, hükümdara oldukça yakın bir konumda yer almışlardır. Bu kişiler, hükümdarın güvenini kazanmış insanlar arasından seçilmektedir. İçkiler, Timurlularda muhtelif görevler üstlenmişlerdir. Onlar, hükümdar ile savaşlarda bulunmuş, hükümdarın muhafızlığını yapmış ve av faaliyetlerine katılmışlardır. Bazı zamanlarda ise bir askerî birliğe komutan olarak atanmışlardır. Ayrıca merkezî bürokraside oldukça önemli konumlara yükselerek devlet idaresinde yer edinmişlerdir. Timur döneminde İçkilerden daha çok askerî faaliyetler noktasında bahsedilir. Bunlar Timur’un yanında seferlere katılarak dikkate değer ölçüde fayda sağlamışlardır. Timur’un ardından oğlu ve halefi Mirza Şahruh döneminde de İçki ünvanlı görevliler hükümdarın yanı başında yer almışlardır. Mirza Şahruh sonrası dönemde İçki ünvanlı görevlilerin güçlerini ve etkinliklerini artırdıkları tespit edilmiştir. Özellikle Sultan Hüseyin Baykara döneminde İçkiler, devlet idaresinde oldukça yüksek makamlara ulaşmıştır. Ayrıca önemli şehirlere vali olarak da atanmışlardır. İçkiler zaman içerisinde, Timurlularda idari ve askerî alanda mühim bir güce ulaşmışlardır. Bu çalışmada İçkilerin kimler olduğu araştırıldı. Ek olarak onların ordu ve devlet idaresindeki rolleri incelenecektir.Keywords : Timurlular, Timurlu ordusu, Timurlu askerî tarihi, İçkiler, Timur, Sultan Hüseyin Baykara.