Emir Timur’un Çin Seferi Hazırlıkları

Authors : Yavuz Delibalta

Pages : 650-673

Doi:10.48120/oad.1518909

View : 3 | Download : 5

Publication Date : 2024-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Emir Timur, 69 yaşında Çin seferine giderken Otrar’da hastalanarak 1405 yılının Şubat ayında hayatını kaybetmiştir. Timur’un son hayali olan Çin seferi, her ne kadar onun ölümünden ötürü tamamlanamamış olsa da arka planda bu sefer için yıllarca süren ciddi hazırlıkların olduğu görülmektedir. 1387 yılında elçi ve tacirler aracılığıyla geniş kapsamlı istihbarat faaliyetlerine başlayan Timur, 1397 yılında ilk kez Çin’e sefer düzenleme niyetini belli etmiştir. Bu anlamda Çin sınırlarında askerî ve ziraî bir üs kurulmasını emreden Timur, yol güvenliğini sağlamak amacıyla Moğol Hanı Hızır Hoca ile de anlaşarak akrabalık tesis etmiştir. Bu ön hazırlıklar sürerken Timur’un Hindistan seferine çıkması onun Çin seferi için maddi kaynak sağlamak amacında olduğunu göstermektedir. Timur, daha sonra batı seferine çıkmak zorunda kalmışsa da diğer taraftan doğuya yönelik ayrıntılı istihbarat raporları ve haritalar hazırlatarak Çin seferinin planlamasını yapmıştır. Doğu sınırlarında otlak ve iaşe temini için ziraat çalışmalarını hızlandıran Timur, propaganda faaliyetlerini Çin’in putperestliği, gaza ve cihat kavramları üzerine oturtmuştur. Çin seferini güvenle yapabilmek için farklı bölgelerden göçürülen bir kısım halk, Çin ve Türkistan sınırlarında iskân edilmiştir. 1404 yılının Temmuz ayında batı seferinden dönen Timur, Semerkand’da yalnızca birkaç ay kalıp ordunun tanzim ve tertibine yönelik son hazırlıklarını tamamlayarak sonbahar bitiminde büyük bir ordu ve muazzam bir silah-teçhizatla harekete geçmiştir. Ancak Timur, sefere başladığı halde Çin’i fethetme planlarını tatbik edemeden hayatını kaybetmiştir. Timur’un Çin seferi hazırlıkları, askerî tarih çalışmaları açısından dikkatle incelenmesi gereken kıymetli bilgiler içermektedir. Bu çalışmada Timur’un Çin seferi kapsamında sefer organizasyonu, strateji ve planlama aşamaları, askerî ve lojistik unsurlar, istihbarat ve propaganda faaliyetleri gibi hususlar değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Emir Timur, Çin Seferi, Askerî Hazırlıklar, İstihbarat, Lojistik