Hardal Gazına Maruz Kalmış Kimyasal Yaralıların Tıbbi Yönetiminin Retrospektif Değerlendirilmesi ve Öneriler

Authors : Sermet SEZİGEN, Levent KENAR

Pages : 93-102

Doi:10.20515/otd.521664

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2020-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Sülfür mustard insert ignore into journalissuearticles values(hardal gazı); yakıcı harp maddeleri grubunda yer alan kimyasal bir silahtır. Bu kimyasal silah; güçlü bir yakıcı ajan olmasının yanı sıra sitostatik, mutajenik ve sitotoksik etkilere sahiptir. Bu çalışmanın amacı; kimyasal bir saldırı sonucu hardal gazına maruz kalan dört yaralının belirti ve bulgularını, detaylı klinik seyirlerini, uygulanan tedavi yaklaşımlarını incelemek ve hardal gazı maruziyetinde uygulanan tıbbi yönetime ilişkin tecrübeleri paylaşmaktır.09 Mart 2016 tarihinde Irak’ın Kerkük şehri yakınlarında bulunan Tuzhurmatu kasabasına kimyasal bir saldırı düzenlenmiştir. Bu saldırı sonucu ortama yayılan hardal gazına maruz kalan dört yaralı; olaydan 15 gün sonra Ankara’daki bir devlet hastanesinde tedavi altına alınmıştır. Hastaların yapılan detaylı fizik muayenelerinde çift taraflı konjunktivit, gözlerde yanma, fotofobi, genizde yanma ve ağrı, yutma güçlüğü, burun akıntısı ve balgamlı öksürük tespit edilmiştir. Hastaların yapılan cilt muayenelerinde özellikle üst ve alt ekstremiteler başta olmak üzere tüm vücut yüzeylerinde birinci/ikinci derece yanık sekelleri ile hipo ve hiperpigmente alanlar izlenmiştir. Maruziyetten sonraki 15. günde dört hastadan elde edilen detaylı fizik muayene bulguları ve tipik maruziyet hikayeleri kapsamında, söz konusu hastaların Irak’ta düzenlenen kimyasal terörist saldırıda hardal gazına maruz kaldıkları değerlendirilmiştir. Bu hastaların tıbbi yönetiminde semptomatik bir tedavi yaklaşımı uygulanmıştır. Kimyasal yaralıların tıbbi yönetiminde bilgi, kritik altyapı, planlama ve personel anlamında hazırlıklı olmak her sağlık tesisi için mutlak bir zorunluluktur.  
Keywords : Azotlu mustard, hardal gazı, kimyasal terörizm, kimyasal yaralı, dekontaminasyon