Eski Dersim Mebusu Lütfi Fikri Bey`in 1925 Yılında Ankara İstiklal Mahkmesi`nde Yargılanması

Authors : Ahmet GAZEL

Pages : 27-63

Doi:10.21021/osmed.563346

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2020-04-15

Article Type : Research Paper

Abstract :II. Abdülhamit, II. Meşrutiyet ve Atatürk dönemlerinde siyasi faaliyette bulunan Lütfi Fikri Bey, genelde her dönemde muhalefette yer almış ve zaman zaman da çeşitli mahkemelerde yargılanmıştır. Lütfi Fikri Bey ilk olarak II. Abdülhamit döneminde mahkeme önüne çıkmıştır. Mısır’da neşredilen Mizan gazetesine yazı yazmayı teklif ettiği gerekçesiyle 1895 yılında 14 ay hapis cezasına çarptırılmıştır. Lütfi Fikri Bey, ikinci olarak Halifeliğin kaldırılmasına karşı çıktığı için 1923 yılında İstanbul’da kurulan İstiklal Mahkemesi’nde yargılanmış ve 27 Aralık 1923 tarihinde İstiklal Mahkemesince beş yıl ağır hapse mahkûm edilmiştir. Ancak 13 Şubat 1924 tarihinde TBMM tarafından çıkarılan 124 sayılı özel bir yasa ile affedilmiştir.  Lütfi Fikri Bey, 1925 yılında ise Ankara İstiklal Mahkemesi’nde yargılanmıştır. Bu seferki suçlama Tarikat-ı Salahiye adlı gizli bir cemiyete üye olmaktır. Lütfi Fikri’nin cemiyetle tam bir bağlantısı tespit edilememiştir. Mahkemede bazı kişilerin adını vermesi ve cemiyet üyelerince 1922 yılında yapılan bir kabine listesinde yer almış olmasından dolayı evinde arama yapılmıştır. Arama sırasında cemiyetle bağlantısını gösterecek bir delil bulunamazken abisi Münci Bey’in yazdığı bir mektup ve 1923 yılına ait günlükleri bulunmuştur. Özellikle günlüğünde Cumhuriyete ve Mustafa Kemal Paşa’ya yönelik bazı ithamlar tespit edilmiştir. Neticede tutuklanarak Ankara İstiklal Mahkemesi’ne sevk edilmiştir. 15 Ağustos 1925 tarihinde karar açıklanmış ve cemiyetle bağlantısına dair bir delil bulunamadığı için Lütfi Fikri Bey beraat etmiştir. Beraat etmesinde cemiyetle bir bağlantısının tespit edilememesi yanında Mustafa Kemal Paşa’nın Lütfi Fikri’nin affına dair mahkeme heyetine yazdığı mektup da etkili olmuştur.  Bu makalede Lütfi Fikri Bey’in Tarikat-ı Salahiye Cemiyeti’ne üye olmaktan dolayı 1925 yılında İstiklal Mahkemesinde yargılanması dönemin gazetelerine dayalı olarak anlatılmıştır. 
Keywords : Lütfi Fikri, İstiklal Mahkemesi, Tarikat ı Salahiye Cemiyeti