Trabzon Şer‘iyye Sicillerindeki Nikah Kayıtları 1750-1755

Authors : Merve Karaçay TÜRKAL

Pages : 147-176

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2020-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanlık tarihi kadar kadim olan aile kurumu, günümüze kadar her dönemde varlığını devam ettirmiştir. Bu kurum, değişik zaman dilimlerinde ve değişik coğrafyalarda, toplumların dini, sosyal ve iktisadi yapılarına göre farklılık göstermiştir. Bu çalışma, 18. yüzyılın ortasında Osmanlı Devleti’nin en önemli kaza merkezlerinden biri olan Trabzon’da, ailenin oluşum sürecini ihtiva eden nikâh kayıtlarını içermektedir. Bu kayıtlar, kadılar tarafından verilen hükümlerin yer aldığı şer‘iyye sicillerinden elde edilmiştir. Bilindiği üzere bu siciller, şehir ve bölge tarihçiliği açısından birinci elden kaynak hükmünde olup, çalışma konumuzu kapsayan aile yapısı bağlamında içerdiği bilgiler sebebiyle de önem arz etmektedir. Trabzon şer‘iyye sicillerine kaydedilmiş olan ve 1750-1755 yılları arasını kapsayan beş yıllık nikâh kayıtları incelenerek, öncelikle bu kayıtların yıllara ve aylara göre sayısal veri analizleri, ardından Müslüman ve gayrimüslim isimlerin tespiti ve istatistiği yapılmıştır. İsimlere eklenen unvan ve lakaplardan yola çıkarak bölgenin sosyo-ekonomik ve sosyokültürel yapısı hakkında ipuçları elde edilmeye çalışılmış ve mehir miktarlarının bu unvanlarla alakasına dair bazı çıkarımlarda bulunulmuştur
Keywords : Şeriyye Sicilleri, Trabzon, Nikâh, Mehir, Kadın, Erkek