ANADOLU’DAN DEVŞİRME VE ANADOLULU YENİÇERİLER

Authors : Abdulkasım GÜL

Pages : 99-121

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2023-03-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı döneminin en ilgi çeken ve tartışmalı mevzularından birisi devşirmedir. Bu özellik hem devşirilenlerin hukuki durumları hem de bizzat devşirme uygulaması bakımından geçerlidir. Resmî kayıtların olmadığı ve özellikle yabancı kaynaklardan hakkında bilgi temin edilen ilk dönem için devşirme uygulamasının kendisi tartışmanın merkezindeyken on altıncı yüzyıl itibariyle uygulamayı gösterir kayıtların varlığı daha çok devşirmelerin hukuki yönünün incelenmesine kaymıştır. Bu makale ilk dönemler için devşirmenin ihtilaflı bir yönü olan, Anadolu’nun uygulama kapsamındaki yerini konu edinmiştir. Dolayısıyla makalenin maksadı, Devlet-i Aliye’nin Anadolu topraklarında devşirmenin başlangıcını ve yayılışını ortaya koymaktır. Bu kapsamda makalenin giriş kısmında devşirme ve Anadolu’da uygulanışı üzerine literatürde olan görüşler gösterildi; böylece tartışmanın zemini belirlenmeye çalışıldı. Makalenin ana kısmında ise arşivdeki maaş defterleri üzerinden Anadolu’dan devşirmenin gelişimi ve buna bağlı olarak Anadolulu yeniçerilerin varlığı incelendi. Devşirmenin on yedinci yüzyılın başına kadar sürekli genişleyen bir olgu olduğu; bunun aynı dönemlerde değişim geçiren yeniçeriliğin coğrafi bakımdan dağılımını belirlediği neticesi ortaya koyuldu.
Keywords : Devşirme, Acemi Oğlanı, Yeniçeri, Anadolu