Osmanlı İmparatorluğu’nda Avusturya-Macaristan Film Propagandası (1914 - 1918)

Authors : Oya Kasap Ortaklan

Pages : 55-92

View : 90 | Download : 102

Publication Date : 2023-10-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Zusammenfassung Diese Studie untersucht die Beziehungen zwischen dem Osmanischen Reich und seinem Verbündeten Österreich-Ungarn während des Ersten Weltkriegs aus der Perspektive der Filmgeschichte. Das Hauptargument des Artikels ist, dass sich die politisch-ökonomischen Entwicklungen in der kulturellen Sphäre widerspiegeln und Transformationen, die während des Krieges stattfanden, ihren Niederschlag auch in der Filmindustrie fanden. Die filmhistorischen Beziehungen zum Osmanischen Reich, dessen einheimische Filmproduktion im Vergleich zu Österreich-Ungarn gering war, basierten hauptsächlich auf österreichisch-ungarischen Propagandatätigkeiten. Seit Kriegsausbruch wurden auch die Medien mobilisiert. Die Überzeugungskraft des Kinos, das ein breites Publikum zu erreichen vermochte, wurde zu einer wirksamen Waffe der kriegführenden Staaten. Der Artikel umfasst die Filmpropaganda der österreichisch-ungarischen Monarchie in den osmanischen Territorien hinsichtlich ihrer Organisation, der produzierten Filme und der Vorführungen. Aus den verfügbaren Archivdokumenten, Presseberichten und Filmanzeigen geht hervor, dass die österreichisch-ungarische Monarchie in den osmanischen Gebieten Filmpropaganda betrieb. Die Intensität der Filmpropaganda nahm vor allem in der zweiten Kriegshälfte zu und gewann an Bedeutung. Die Hauptmotive der österreichischungarischen Monarchie für ihre Filmpropaganda waren die Mobilisierung der Massen für den Krieg, die Überwindung der Legitimations- und Repräsentationskrise, die wirtschaftliche und politische Expansion, die Stärkung der Position auf dem Filmmarkt und die Konkurrenz mit dem Deutschen Reich, das im Osmanischen Reich Propaganda betrieb. Özet Bu çalışmada Osmanlı İmparatorluğu’nun müttefiki AvusturyaMacaristan İmparatorluğu ile I. Dünya Savaşı sırasındaki ilişkileri sinema tarihi açısından ele alınmaktadır. Yazının temel savı siyasi-iktisadi gelişmelerin kültürel alana, savaş sırasında yaşanan dönüşümlerin sinema sektörüne yansıdığıdır. Yerli film üretiminin Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’na kıyasla düşük olduğu Osmanlı İmparatorluğu ile kurulan sinemasal ilişki ağırlıklı olarak Avusturya-Macaristan’ın ülkede propaganda faaliyetlerini kapsamaktadır. Savaşın başından itibaren ülkeler medya seferberliğine de girmişlerdir. Geniş bir kitleye ulaşabilen sinemanın ikna gücü savaşan ülkeler için etkili bir silaha dönüşmüştür. Makale, film propagandasını Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Osmanlı topraklarında tertibi, çekilen filmler ve film gösterimi ekseninde incelemektedir. Arşivlerde mevut belgeler, basında çıkan haberler ve film ilanları Avusturya-Macaristan Monarşisinin Osmanlı topraklarında filmlerle propaganda faaliyetleri yürüttüğünü, özellikle savaşın ikinci yarısından itibaren filmlerle propagandanın yoğunluğunun arttığını ve önemsendiğini göstermektedir. Kitleleri savaşa ikna etmek, meşruiyet ve temsil krizini atlatmak, iktisadi ve siyasi yayılma, film pazarında güçlü olmak ve Osmanlı İmparatorluğu’nda propaganda faaliyetleri yürüten Alman İmparatorluğu ile rekabet içinde olmak Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun filmlerle propaganda yapmasının temel motivasyonları arasında bulunmaktadır. Abstract This study investigates the relations between the Ottoman and Austro-Hungarian allies during the First World War from the perspective of film history. The main argument is that wartime transformations were reflected in the film industry, and that political-economic developments were mirrored in the cultural sphere. The historical context of cinematic relations with the Ottoman Empire, whose domestic film production was small compared to that of Austria-Hungary, was mainly based on AustroHungarian propaganda activities. Since the outbreak of the war, the media have also been in a state of mobilisation. The persuasiveness of cinema, which could reach a wide audience, became an effective weapon for the belligerents. The article deals with the organisation, the films produced and the screenings of the Austro-Hungarian film propaganda in the Ottoman territories. It is shown that the Austro-Hungarian Monarchy carried out film propaganda in the Ottoman territories through available archival documents, press reports and film advertisements. Especially in the second half of the war, the intensity and importance of film propaganda increased. Mobilising the masses for war, overcoming the crisis of legitimacy and representation, economic and political expansion, strengthening its position on the film market and competing with German imperial propaganda in the Ottoman Empire were the main motivations of Austro-Hungarian film propaganda.
Keywords : I Dünya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu, Avusturya Macaristan İmparatorluğu, Propaganda, Film