Türkiye İçin Döviz Rezerv Yeterlilik Göstergelerinin Değerlendirilmesi

Authors : Yusuf DEMİR

Pages : 413-425

Doi:10.25287/ohuiibf.619249

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2020-07-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Her an kullanıma hazır bulunma özelliğine sahip uluslararası rezervler, uluslar arası ödeme aracı olarak kabul görmektedirler. Birbirlerine çevrilebilme özelliğine sahip olan bu rezervleri kontrol etme yetkisi ülkelerin para otoritelerindedir. Bu ödeme aracının hangi düzeyde tutulacağı da ülkeler için önem arz etmektedir. Bu çalışmada da, Türkiye’de, optimal rezerv seviyesinin belirlenmesi amacıyla 2003-2018 döneminde, rezervlerin ithal edilen mal ve hizmetlere oranı, rezervlerin kısa vadeli dış borçlara oranı ve rezervlerin para arzına oranı göstergeleri değerlendirilmiştir. Sonuçta, incelenen her yıl, ideal olarak kabul edilen “1” değerini aşan ve 1,87 oranında ortalama rezervlerin ithalatı karşılama oranı bulunmaktadır. Rezervlerin kısa vadeli dış borçları karşılama oranı da bu dönemde ortalama 1,20 olarak bulunmuştur; ancak 2013, 2014, 2017 ve 2018 yıllarında rezervlerin kısa vadeli dış borçları karşılayamadığı ve ideal olarak kabul edilen “1” değerinin altına düştüğü görülmüştür. Rezervlerin para arzına oranının yüzde 20’sinden fazla olması gerektiği göz önüne alınırsa,  bu oran incelenen dönemde her yıl yeterli düzeydedir ve ortalaması yüzde 27 olarak gerçekleşmiştir. Genel olarak bakıldığında, döviz rezervlerinin incelenen dönemde, ithalatı, kısa vadeli borçları ve para arzını karşılamada yeterli olduğu söylenebilir. 
Keywords : Döviz Rezervi, Merkez Bankası, Türkiye