Laboratuvar gözüyle beş yıllık tüberküloz deneyimi

Authors : Pınar SAĞIROĞLU, Altay ATALAY, Ayşe KOÇ, Hüseyin KILIÇ

Pages : 584-596

Doi:10.31362/patd.809353

View : 18 | Download : 11

Publication Date : 2021-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Giriş: Tüberküloz insert ignore into journalissuearticles values(TB);, geçmişten günümüze önemini yitirmeyen küresel bir sağlık problemidir. TB ile mücadelede laboratuvar verilerinin takibi, değerlendirilmesi ciddi bir öneme sahiptir. Bu çalışmada son beş yılda Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri Mikobakteriyoloji Laboratuvarlarından elde edilen sonuçlar ve klinik yansımalarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Ocak 2015-Aralık 2019 tarihleri arasında laboratuvarımıza gönderilen 16739 klinik örneğin tamamında, EZN boyama yöntemi, BACTEC MGIT 960 Kültür insert ignore into journalissuearticles values(Becton Dickinson, ABD); sistemiyle, Löwenstein-Jensen katı insert ignore into journalissuearticles values(RTA,Türkiye); besiyeri ve 2981 örnekte ise moleküler yöntemler insert ignore into journalissuearticles values(RT-PCR); ile mikobakteri varlığı araştırılmıştır. Ocak 2015-Mart 2019 yılları arasında Gene Xpert MTB/RIF insert ignore into journalissuearticles values(Cepheid, ABD); ve Mart 2019-Aralık 2019 arasında ise BDMAX MTB insert ignore into journalissuearticles values(Becton Dickinson, ABD); RT-PCR testleri kullanılmıştır. Kökenlerin tanımlanmasında BD MGIT TBc ID insert ignore into journalissuearticles values(Becton Dickinson, ABD); testi kullanılmış ve MTC kökenlerinin primer antitüberküloz ilaçlara duyarlılık testleri MGIT 960 ile yapılmıştır. Bulgular: Her biri farklı hastalara ait olan klinik örneklerden 195 insert ignore into journalissuearticles values(% 81.5); Mycobacterium tuberculosis kompleks insert ignore into journalissuearticles values(MTC); ve 44 insert ignore into journalissuearticles values(%18.4); Tüberküloz dışı mikobakteri insert ignore into journalissuearticles values(TDM); olmak üzere 239 mikobakteri izole edilmiştir. 15 hastanın örneklerinde kültür yöntemleri ile mikobakteri üretilememesine karşın PCR ile mikobakteri saptanmıştır. Mikrobiyolojik olarak mikobakteri saptanan 254 hastadan, 234 insert ignore into journalissuearticles values(%92.12); tanesi insert ignore into journalissuearticles values(210 MTC, 24 TDM); klinik olarak TB kabul edilip, antitüberküloz ilaçlar ile tedavi edilmiştir. Tüberküloz tanısında kullanılan mikrobiyolojik yöntemlerin klinik tanı ile uyumları değerlendirildiğinde en yüksek test performansına PCR testleri sahipken en düşük performansa da EZN boyama yönteminin sahip olduğu saptanmıştır. MGIT sistemiyle ortalama 19.65 ± 9.91 günde, LJ besiyerinde ise ortalama 41.13 ± 13.69 günde üreme saptanmıştır. MTC saptanan 195 kökenin 166’sının insert ignore into journalissuearticles values(%85.12); test edilen ilaçların tamamına hassas olduğu tespit edilmiştir. Dirençli kökenlerin 21’inde tek ilaca, 6’sında iki ilaca ve 2’sinde ise üç ilaca direnç saptanmıştır. Kökenlerin izoniyazid, rifampisin, etambutol ve streptomisine karşı direnç oranlarının sırasıyla % 7.18, % 2.05, % 5.64 ve %5.13 olduğu bulunmuştur. TB kabul edilen hastaların %53.42 ‘sinin erkek insert ignore into journalissuearticles values(n = 125);, %46.58 ‘sinin kadın insert ignore into journalissuearticles values(n = 109);, ve %6.41’inin insert ignore into journalissuearticles values(n = 15); 0-14 yaş grubunda çocuk olduğu tespit edilmiştir. Tüm TB vakaları içinde 16`sının insert ignore into journalissuearticles values(%6.84 ); Türkiye dışında doğduğu, bunlarında %62.5‘nin Suriyeli mülteciler olduğu saptanmıştır. Vakalarının %57.26‘sı insert ignore into journalissuearticles values(n = 134); AC, %42.47‘sini insert ignore into journalissuearticles values(n = 100); AC dışı TB oluşturmaktadır. Yirmi hastanın insert ignore into journalissuearticles values(%8.55); önceden TB tedavisi görmüş eski hastalar olduğu ve bir hastanın ise HIV pozitif olduğu tespit edilmiştir. Hastaların %77.7’sinde insert ignore into journalissuearticles values(n=182); TB’ye kronik bir hastalığın eşlik ettiği ve bu hastalıklar içinde ise %23.9 insert ignore into journalissuearticles values(n = 56); oran ile hipertansiyonun ilk sırada olduğu belirlenmiştir. TB vakalarının 16’sının insert ignore into journalissuearticles values(%6.83); hayatını kaybettiği belirlenmiştir. Çalışmamız verileri değerlendirildiğinde TB vakalarının en çok ağustos ayında, en az ise aralık ayında izole edildiği belirlenmiştir. Sonuç: TB tanı ve tedavisinde laboratuvar ve klinik iş birliğinin çok önemli olduğuna ve merkezlerin kendi verilerinin takibini yapmasının, ülkemiz epidemiyolojik verilerine ve TB ile mücadeleye katkı sağlayacağı kanısına varılmıştır.
Keywords : Tüberkuloz, MGIT, LJ, direnç, PCR