50-70 yaş arası kişilerin kolorektal kanser risk faktörleri ve erken tanısına yönelik bilgi tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi

Authors : Sevda YILMAZ, Nilüfer EMRE

Pages : 726-733

Doi:10.31362/patd.928850

View : 13 | Download : 13

Publication Date : 2021-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :AMAÇ: Bu çalışmada Pamukkale üniversitesi hastanesi genel cerrahi polikliniğine başvuran 50-70 yaş arası kişilerin kolorektal kanser insert ignore into journalissuearticles values(KRK); belirti ve risk faktörlerine yönelik bilgilerini ve kolorektal kanser tarama testlerine yönelik bilgi, tutum ve davranışlarını değerlendirmek amaçlanmaktadır. GEREÇ ve YÖNTEM: Tanımlayıcı kesitsel tipte çalışma Ocak-Şubat 2021 tarihleri arasında genel cerrahi polikliniğine başvuran 50-70 yaş arası kişilerde yapıldı. Çalışmaya gönüllü katılan hastalara literatür taraması sonucunda oluşturulan kolorektal kanser tarama testleri, yapılma yerleri, yaptırma durumları, belirti ve risk faktörlerine yönelik sorulardan oluşan 38 maddelik anket formu yüz yüze görüşme tekniğiyle uygulandı. İstatistiksel olarak elde edilen veriler SPSS 21 programı kullanılarak analiz edildi. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler kullanıldı. Gruplar arasındaki ilişki ki-kare testi ile analiz edildi. İstatistiksel anlamlılık değeri p<0,05 olarak kabul edildi BULGULAR: Çalışmaya 104 kişi dahil edildi ve bunların yaş ortalaması 56,65±6,42 ve %70,2’si insert ignore into journalissuearticles values(n=71); kadındı. Katılımcılar tarafından KRK için en sık bilinen belirtiler %29,8 insert ignore into journalissuearticles values(n=31); ile rektal kanama, %26,9 insert ignore into journalissuearticles values(n=28); ile kabızlık iken, en sık bilinen risk faktörleri %36,5 insert ignore into journalissuearticles values(n=38); ailede kanser öyküsü ve %21,2 insert ignore into journalissuearticles values(n=22); ileri yaş olarak saptandı. Ayrıca katılımcıların sadece %38,5’i insert ignore into journalissuearticles values(n=40); kolonoskopiyi, %27,9’u insert ignore into journalissuearticles values(n=29); GGK testini biliyordu. Yine katılımcıların sadece %19,2’sinin insert ignore into journalissuearticles values(n=20); GGK testini, %8,7’sinin insert ignore into journalissuearticles values(n=9); kolonoskopi yaptırdığı tespit edildi. GGK testini yaptırmayanların ise %38,5’nin insert ignore into journalissuearticles values(n=40); GGK testi ilgili bilgisi olmadığı ve %15,4’ü insert ignore into journalissuearticles values(n=16); hekim tarafından önerilmediği için yaptırmadığını bulundu. SONUÇ: Bu çalışma, araştırmaya katılan kişilerde KRK ve KRK tarama yöntemleri hakkında bilgi düzeyinin ve yaptırma oranının yetersiz olduğunu göstermektedir. Bu konudaki farkındalığı artırmak için çeşitli stratejilerin geliştirilmesine ihtiyaç vardır. ANAHTAR KELİMELER: Kolorektal kanser, risk, tarama testleri, bilgi, tutum EVALUATION OF KNOWLEDGE, ATTITUDE AND BEHAVIOR FOR THE COLORECTAL CANCER RISK FACTORS and EARLY DIAGNOSIS in PERSONS BETWEEN 50-70 YEARS KNOWLEDGE, ATTİTUDE and BEHAVİOR İN COLORECTAL CANCER Abstract OBJECTIVE: Objectıve: This study aimed to evaluate the knowledge about colorectal cancer insert ignore into journalissuearticles values(CRC); symptoms and risk factors, attitudes and behaviors towards colorectal cancer screening tests of people aged 50-70 who reffered to Pamukkale University Hospital general surgery outpatient clinic. Materıal and methods: A descriptive cross-sectional study was conducted on people aged 50-70 years who reffered to the general surgery outpatient clinic between January and February 2021. A 38-item questionnaire consisting of questions about colorectal cancer screening tests, application locations, conditions, symptoms and risk factors, which was created as a result of the literature review, was applied to the patients who participated in the study voluntarily using the face-to-face interview technique. Data obtained were analyzed statistically using SPSS 21 software. Descriptive statistical methods were used to evaluate the data. The relations amongst groups were analyzed by chi-square tests. Statistical significance level accepted was to be p <0.05. Results: 104 people were included in the study and their mean age was 56.65±6.42 and 70.2% insert ignore into journalissuearticles values(n=71); of them were women. The most common symptoms for CRC by the participants were rectal bleeding with 29.8% insert ignore into journalissuearticles values(n=31);, constipation with 26.9% insert ignore into journalissuearticles values(n=28);, while the most common risk factors were 36.5% insert ignore into journalissuearticles values(n=38); a family history of cancer and 21.2% insert ignore into journalissuearticles values(n=22); of advanced age. In addition, only 38.5% insert ignore into journalissuearticles values(n=40); of the participants knew about colonoscopy, 27.9% insert ignore into journalissuearticles values(n=29); of them knew the fecal occult blood testing insert ignore into journalissuearticles values(FOBT);. Again, it was found that only 19.2% insert ignore into journalissuearticles values(n=20); of the participants had the FOBT and 8.7% insert ignore into journalissuearticles values(n=9); had a colonoscopy. It was seen that 38.5% insert ignore into journalissuearticles values(n=40); of those, who did not have FOBT, did not have knowledge about the FOBT and 15.4% insert ignore into journalissuearticles values(n=16); did not have it because it was not recommended by the physician. Conclusıon: This study shows that the level of knowledge about CRC and CRC screening methods and the rate of getting it done is insufficient for the participants. Various strategies are needed to increase awareness on this issue. This study aimed to evaluate the knowledge about colorectal cancer insert ignore into journalissuearticles values(CRC); symptoms and risk factors, attitudes and behaviors towards colorectal cancer screening tests of people aged 50-70 who reffered to Pamukkale University Hospital general surgery outpatient clinic. KEY WORDS: Colorectal cancer, risk, screening tests, knowledge, attitude
Keywords : Kolorektal kanser, risk, tarama testleri, bilgi, tutum