GELENEKSEL TEKSTİLLERİN ÖZELLİKLERİ VE ÇEŞİTLERİ

Authors : İbrahim ÜNER, Hatice Feriha AKPINARLI

Pages : 133-145

Doi:10.30794/pausbed.451543

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2019-01-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk milletinin kültür ve sanat tarihi incelendiğinde, yüzyıllar öncesinde dahi insanların yaratıcı gücünü kullanarak doğadaki farklı malzemelerden elde edilen hammaddeleri değerlendirdiği görülmektedir. İnsanlar yaşadıkları coğrafya, yaşam tarzı ve yeteneklerine göre doğal hammaddeleri kullanarak örme, dokuma, dikiş, boya, işleme gibi çeşitli yüzey oluşturma yöntemleri ile ihtiyaçlarına yönelik tekstil yüzeyleri oluşturmuşlardır.  Bu açıdan el sanatları ve geleneksel tekstiller, zanaatkârların el becerilerine dayalı olarak ortaya çıkmakta ve zamana bağlı olarak gelişimler göstermektedir. Aynı zamanda ortaya çıktığı ulusun ulusal kimliğini oluşturmuş ve evrenselleşerek dünya kültür alanında da yerini almıştır. Bunların yanında, kültür varlığı özelliğine sahip olan el sanatları ve geleneksel tekstiller, yapıldığı bölgelere özgü özellikler taşıyarak birbirinde farklı nitelikler kazanmıştır. Bu bağlamda, üretildikleri bölgelerin coğrafi işaretleri konumunda da yer almışlardır. Bu çalışmanın amacı, ülkemizin tekstil kültürünü oluşturan geleneksel tekstilleri sınıflandırmak, özelliklerini saptamak ve bölgeler doğrultusunda örneklerini tanıtmaktır. Çalışmada tarama yöntemi kullanılmış, verilerin toplanmasında farklı kaynak ve alan araştırmalarından elde edilen bilgiler ve görseller üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda; ürün oluşturan geleneksel tekstiller ve süsleme yüzey oluşturan geleneksel tekstiller olarak sınıflandırma yapılmıştır. Bu ürünlerde renk, motif ve kompozisyon özelliklerinde benzerlikler görülmekte, anlam yükleri bölgelere göre farklılık göstermektedir. Bu bildiri de görsellerle geleneksel tekstillerin özellikleri tanıtılacaktır.
Keywords : El sanatları, Tekstil, Dokuma, Örme, Baskı