Multiperspektivität, Achronie und (Un)Zuverlässigkeit: Synoptische und kaleidoskopische Verfahren im Gegenwartsfilm am Beispiel von Vantage Point und Forestillinger

Authors : Sabine ZUBARİK

Pages : 1-16

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2016-12-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale günümüz filmlerinde çoklu perspektifliliği ve güvenilmez anlatıcıyı ele almaktadır. İki örnek yapımın analizi (Kuzey Amerikan filmi Vantage Point ve Danimarka televizyon dizisi Forestillinger) bir yandan güvenilirlik izleniminin çeşitli perspektiflerin yan yana konulmasıyla oluşturulduğunu gösteriyor: Bu filmlerin medyasal iletim biçimi – güvenlik kameralarıyla izlenen binaların kontrol odasına benzer biçimde – nesnelliği, her şeyi görebilmeyi ve ayrıntıya ilişkin bilgiyi vaat ediyor gibi. Fakat diğer yandan filmsel araçların kullanılması bunların olabilirliğini daha en başından itibaren sorgulamaktadır, çünkü ancak kameranın ve montajın kullanımıyla insanın nesnel biçimde göremeyecek durumda olduğu, her zaman belli bir perspektifle baktığı, her şeyi görmenin duyusal bakımdan mümkün olmadığı ve üçüncüsü ayrıntıya ilişkin bilginin kameranın kullanılma biçimine bağlı olduğu anlaşılıyor. Buradaki ana sav, medyanın geleneksel amacının (nesnellik, her şeyi görmek, ayrıntıya ilişkin bilgi) ve buradaki içe bakma vaadinin malzemenin medyadaki biçimsel işlenişiyle boşa çıkartıldığıdır.  Vantage Point ve Forestillinger yapımları bu bakımdan ortak bir özelliğe sahip:  ikisi de olay sekanslarını çeşitli bakış açılarından tekrarlıyor. Fakat önemli bir  noktada da birbirinden ayrılıyorlar: Vantage Point ana akım film olarak önceden  belirlenmiş bir yoruma doğru parçaların arka arkaya gösterilmesiyle ilerlerken ve  bu nedenle sinoptik bakımdan güvenilir bir anlatımı belli sekansların  güvenilmezliğine rağmen amaçlarken, bu yorum çalışması Forestillinger‘de  tümüyle alımlayıcıya bırakılmaktadır. Gerçekliğin buradaki anlatımı, algılamanın  güvenilmezliğinin ve bundan kaynaklanan kaleidoskopik gösterim biçiminin  sergilenmesinden ibarettir.
Keywords : çoklu perspektif, güvenilmezlik, nesnellik