ARTVİN’İN YUSUFELİ İLÇESİ AĞZINDA ÇEKİM EKLERİNİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ

Authors : Ümit HUNUTLU, Önder KORUK

Pages : 59-93

View : 18 | Download : 7

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Yusufeli, Karadeniz Bölgesi’nin Doğu Karadeniz Bölümü sınırları içerisinde yer almaktadır. İdari bakımdan Artvin ili yönetim sınırları içerisinde bulunan Yusufeli, Çoruh Nehri Havzası`nın, Orta Çoruh kesiminde kurulmuş olup kuzeyden Altıparmak Dağları, güneyden ise Mescit Dağları’nın doğu uzantılarıyla sınırlandırılmıştır. İlçe ağız özellikleri bakımından kuzeydoğu grubu ve doğu grubu ağızları arasında bir geçiş noktasıdır. Ayrıca Kıpçak Türkçesinin izlerini taşıyan tarihî bir geçmişe de sahiptir insert ignore into journalissuearticles values(Uyğur 2010; Uyğur 2017);. Bu sebeple ağız araştırmaları için özel bir yere sahiptir. Bu çalışmada Yusufeli araştırma bölgesindeki çekim ekleri ayrıntılı şekilde incelenmiştir. Yusufeli ağzında kullanılan çekim eklerinin hem fonetik bakımdan hem de işlev bakımından standart Türkiye Türkçesi ile ne gibi benzerlik ve farklılıkları olduğu örnekler üzerinden ortaya konulmuştur. Ayrıca bu değişmelerin sebepleri üzerinde durulmuştur. Yusufeli ilçe merkezi ve on sekiz köyden derleme yöntemiyle çeşitli dil malzemeleri toplanmıştır. Derlenen metinlerden çekim ekleri belirlenmiş ve çekim eklerinin ses ve şekil özellikleri ortaya konulmuştur. Çekim eklerinin köylere göre ses farklılıkları belirlenerek bu farklılıklara göre haritalar oluşturulmuştur. Bu haritalarda ilçenin köylere göre ağız farklılıkları belirtilmiştir.
Keywords : Dialects, inflectional suffixes, Yusufeli, dialect atlas, phonetics