ALMANCA ÇOCUK KİTAPLARINDA ULUS–IRK KALIP YARGILARI: “HATSCHI BRATSCHI'S LUFTBALLON” ÖRNEĞİNDE TÜRK İMGESİ

Authors : Uğur CANSIZ, Hasan BOLAT

Pages : 106-130

Doi:10.55143/alkad.1097118

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2022-06-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüz teknoloji çağında her ne kadar çocuklar dijital materyallerle daha fazla vakit geçiriyor olsalar da ailede ya da eğitim ortamlarında çocuk kitapları ile de karşılaşmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı da eğitici - öğretici içerikler barındırmalarının yanı sıra bireylerin çocuklukta farklı toplumsal grupları tanımalarına da olanak sağlayan çocuk kitaplarından bir örnekte yer alan diğer toplumlara, uluslara veya ırklara yönelik imgelere yüklenen ulus–ırk kalıp yargılarının (stereotiplerinin) tespit edilmesidir. Aynı zamanda bu çalışma, küçük yaşlarda ulus–ırk stereotipleriyle karşılaşan çocukların bilinçaltında ‘öteki’ toplum, ulus veya ırk hakkında olumsuz, hatta düşmanca imgelerin oluşabileceğini göstermesi bakımından önem taşımaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırma verileri içerik analizi çerçevesinde analiz edilmiştir. Araştırmanın örneklemini ilk basımı 1904, son basımı 2019 yılında gerçekleştirilen “Hatschi Bratschi’s Luftballon” adlı Almanca çocuk kitabının farklı tarihli yayınları oluşturmaktadır. Avusturya–Macaristan İmparatorluğu’nda subaylık yapmış şair ve yazar Franz Karl GINZKEY tarafından yazılan “Hatschi Bratschi’s Luftballon” adlı çocuk kitabının farklı tarihli yayınlarının yazılı ve görsel içerikleri karşılaştırmalı analiz edilerek Türk imgesine yönelik stereotip içeren bulgular bu çalışmada ortaya konulmaktadır. Bu çalışmada, incelenen çocuk kitaplarında yer alan ulus–ırk stereotiplerinin çocukların “öteki” olarak sunulan Türk toplumuna yönelik düşüncelerini, tutumlarını ve bakış açılarını olumlu veya olumsuz nasıl etkileyebileceği tartışılmıştır.
Keywords : Kalıp Yargı Stereotip, UlusIrk Kalıp Yargıları, Türk İmgesi, Almanca Çocuk Kitapları, Hatschi Bratschis Luftballon