İran Türk Değişkelerinde başar- Fiilinin Yeterlilik Fiili Olarak Kullanımı Üzerine

Authors : Abdülkadir ATICI

Pages : 75-85

Doi:10.29000/rumelide.454239

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2018-08-20

Article Type : Conference Paper

Abstract :İran’daki sözlü Türkçe değişkelerin yazılı Farsça değişkesiyle ve diğer yerel sözlü değişkelerle temas hâlinde olduğu bilinmektedir. Özellikle Farsça ile olan temas, yoğunluk ve derinlik bakımından diğer yerel sözlü değişkelerden ayrılmaktadır. Azerbaycan, Horasan, Türkmen, Kaşkay, Sungur, Halaç değişkeleri Günümüz İran’ında bilinen ve üzerinde çalışmalar yapılan sözlü Türkçe değişkelerdir. Bu değişkeler konuşur sayıları, coğrafi konumları, dil durumları gibi konularda farklı tipolojik görünümler sergilemektedir. Kimileri tipolojik özellikleri bakımından ciddi değişmelere uğrarken insert ignore into journalissuearticles values(Sungur, Kaşkay, Halaç);, kimileri ise, ilk gruba göre daha az ya da yavaş bir biçimde, yazılı Farsça değişkesinden unsurlar kopyalamaktadır. Bu bildiride de İran Türk değişkelerine ait metinler taranarak başar- fiilinin yeterlilik fonksiyonunda kullanılan örnekleri tespit edilecektir. Farsça توانستن tevānisten “Başarmak; yapabilmek; gücü yetmek; muktedir olmak” yeterlilik fiilinin sözlü Türkçe değişkelerin hangilerinde kopyalandığı ve kullanım sıklığı tespit edilerek bir coğrafi işaretleme yapılacaktır. Böylelikle kopyalamanın sözlü Türkçe değişkelerdeki yayılma alanı ve kullanım sıklığı görülmüş olacaktır.
Keywords : İran, İran Türk değişkeleri, kopyalama, başar fiili