Belirtisiz ad tamlaması biçiminde oluşan birleşik sözcüklerin yazımında meydana gelen dil bilgisel aykırılıklar

Authors : Soner Toktar

Pages : 24-32

Doi:10.29000/rumelide.540992

View : 17 | Download : 6

Publication Date : 2019-03-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Dil dizgesi yeni kavramları adlandırmak için çeşitli yöntemler kullanır. Birleşik sözcük oluşturma yöntemi, dildeki yeni kavramları adlandırmada kullanılan yöntemlerden biridir. Tek bir kavramı işaret etmeleri yönüyle belirtisiz ad tamlamaları birleşik sözcük oluşturmaya müsait yapılardır ve Türkçede bu yolla oluşmuş birleşik sözcüklere sıkça rastlanır insert ignore into journalissuearticles values( ayakkabı, binbaşı, hanımeli, Beypazarı vb.);. Belirtisiz ad tamlaması biçiminde oluşan birleşik sözcüklerin bazılarında tamlama özelliği ortadan kalkarken, bazılarında tamlama özelliği devam etmektedir. Tamlama özelliğini devam ettiren birleşik sözcükleri bitişik yazmak çeşitli dil bilgisel sorunları da beraberinde getirmektedir. Birleşik sözcük halini aldığı için bitişik yazılması gerektiği düşünülen bu gibi yapılara çokluk, iyelik, hâl gibi ad çekim ekleri getirildiğinde Türkçe dil bilgisi kurallarına aykırı durumlar ortaya çıkmaktadır. Bu aykırılıklar da, belirtisiz ad tamlaması biçiminde oluşmuş bazı birleşik sözcüklerin, tamlama özelliklerini henüz kaybetmediklerini düşündürmektedir. Türk Dil Kurumu’nun 2012 yılında yayımladığı en son Yazım Kılavuzu’na bakıldığında birleşik sözcüklerin bitişik veya ayrı yazılmalarında dikkate alınacak temel kuralın ses veya anlam değişmeleri olduğu görülür. Bununla birlikte Kılavuz’da yer alan bazı açıklamalar birbiriyle çelişmektedir. Ayrıca tamlama özelliğini yitirmemiş birleşik sözcüklerin yazımına dair herhangi bir açıklama yapılmamıştır. Bu çalışmada birleşik sözcükler hakkında kısaca bilgi verilip bu sözcüklerin yazımına dair farklı araştırmacıların görüşlerine yer verilecek, belirtisiz ad tamlaması biçiminde oluşmuş birleşik sözcükler üzerinde durulacak ve buradan hareketle, tamlama özelliğini devam ettiren birleşik sözcüklerin yazımında meydana gelen dil bilgisel aykırılıklar ortaya konacaktır. 
Keywords : Belirtisiz ad tamlaması, birleşik sözcük, yazım, dil bilgisi