Ardıl çeviri eğitiminde dikkat yönetimi ve çalışma belleği dinamikleri

Authors : Alev YEMENİCİ

Pages : 297-313

Doi:10.29000/rumelide.606163

View : 8 | Download : 5

Publication Date : 2019-08-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Ardıl çeviri, çevirmenin yukarıdan-aşağıya dikkatini, aşağıdan-yukarıya dikkatini, dinlenme durumu ağlarını ve çalışma belleğini yetkin biçimde yönetmesini gerektiren son derece zorlayıcı bir süreçtir. Çalışma belleğine bilginin girmesi ve işlenmesi ancak yukarıdan-aşağıya dikkatinin odaklanması sonucu gerçekleşir. Bilginin işlenmesi sürecinde, çevirmenin kulağına gelen bilginin tanınması, çözümlenmesi ve anlamlandırılması üzerine çevirmen konuşmaya ilişkin bir kavrayış elde eder. Çevirmen yukarıdan-aşağıya dikkatini konuşmaya odaklanmak amacıyla korumaya çalışırken belleği olumsuz yönde etkileyebilecek dinlenme durumu ağlarını ve aşağıdan-yukarıya dikkatini de denetlemek durumundadır. Ancak bu şekilde çalışma belleğine girecek bilgi işlenerek artalan bilgisiyle bütünleştirileceğinden akıcı ve güvenilir bir çeviri yapılabilir. Bu makalede, sözlü çeviride yetkinlik noktasına ulaşabilmek için bilinmesi gereken bellek dinamikleri ve dikkat türleri üzerinde durulmakta, hem bilginin kodlanması hem de geri çağrılmasında çevirmenin işini kolaylaştıracak stratejilere değinilmekte, ayrıca ardıl çeviri sırasında ortaya çıkabilecek beklenmedik sorunlara bağlı olarak yaşanabilecek dikkat kaybının engellenmesine yönelik öneriler üzerinde durulmaktadır. Bu makalede dikkat ve bellek yönetiminin yanında ardıl çeviri eğitiminde önemli yer tutan ve hem bellek işleyişini hem de dikkat sistemlerini yöneten yürütücü biliş, stres ve sorunlarla başa çıkma stratejilerine de yer verilmiştir.   
Keywords : ardıl çeviri öğretimi, yukarıdan aşağıya dikkati, aşağıdan yukarıya dikkati, dinlenme durumu ağları, bellek yapıları