Eski Uygurca Uṣṇīṣavijayā-nāma-dhāraṇī üzerine

Authors : Uğur UZUNKAYA

Pages : 106-125

Doi:10.29000/rumelide.616901

View : 12 | Download : 12

Publication Date : 2019-09-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Eski Uygurca yazın Budizmin çeşitli ekollerinden birçok tercüme eseri ihtiva etmektedir. Mahāyāna Budizmi ve Mahāyāna’nın bir şekli olarak gelişen Ezoterik Budizme ait tercüme eserler de bunlar arasında yer almaktadır. Bu çalışmanın konusunu oluşturan Ezoterik Budist inanç ve uygulamalara ilişkin unsurları içeren dhāra ṇ ī sūtralardan biri de Sanskritçe Ārya-sarva-durgati-pari ś odhana-u ṣṇ ī ṣ avijayā-nāma-dhāra ṇ ī ’dir. Bu eser, yedinci yüzyılın ikinci yarısında yaşamış olan Buddhapāli insert ignore into journalissuearticles values( 佛陀波利 Fotuoboli ); tarafından 佛頂尊勝陀羅尼經 Foding zunsheng tuoluoni jing ‘Buddha Tacı’nın En Üstün D hāran ̣ ī Sūtrası’ insert ignore into journalissuearticles values(Taishō 967, c. 19); adıyla Çinceye tercüme edilmiştir. Metnin Tibetçesi ‘Phags pa ngan ‘gro thams cad yongs su sbyong ba gtsug tor rnam par rgyal ba zhes bya ba’i gzungs insert ignore into journalissuearticles values(Tōhoku 597); başlığını taşımaktadır. Eski Uygurca Ārya-sarva-durgati- pariśodhana -u ṣṇ ī ṣ avijayā-nāma-dhāra ṇ ī Berlin-Brandenburg Bilimler Akademisi’ndeki Turfan Koleksiyonu’nda korunan blok baskı fragmanlardan oluşmaktadır. Bu Eski Uygurca eser F.W.K. Müller tarafından Turfan Koleksiyonu’ndaki blok baskı fragmanlar temelinde Uigurica II neşri içinde yayımlanmıştır. Bu çalışmada Eski Uygurca Ārya-sarva-durgati- pariśodhana -u ṣṇ ī ṣ avijayā-nāma-dhāra ṇ ī hakkında yapılan çalışmalara ve muhtevasına değinilecek, sonrasında metnin yazım özelliklerinden bahsedilecektir. Bunlara ilaveten bu metnin daha önce neşredilmemiş olan fragmanlarının yazı çevirimi ve harf çevirimleri yapılacaktır.
Keywords : Orta Asya Türk Budizmi, Eski Türkçe, Eski Uygurca Uṣṇīṣavijayā nāma dhāraṇī, dhāraṇī sūtralar