Yabancılara Türkçe öğretimi için söz varlığı listesi örneği: Tomas Terzian’ın Recueil de Mots: Français, Turcs, Grecs et Arméniens adlı eseri

Authors : Yakup YILMAZ

Pages : 249-279

Doi:10.29000/rumelide.618776

View : 9 | Download : 6

Publication Date : 2019-09-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkçe, tarihten günümüze öğrenilmek istenen diller listesinde sürekli olarak yer almıştır. Bunun akademik, siyasi, ekonomik, dini ve askeri sebepleri vardır. Dil öğrenmek için çeşitli malzemeler hazırlanır. Gramer kitapları, sözlükler, rehber kitaplar bunların başında gelir. Ayrıca öğrenilmesi gereken kelime listelerinin yer aldığı kelime seçkileri de bulunur. Dilci, öğretmen, tercüman ve yazar olan Tomas Terzian’ın Recueil de Mots: Français, Turcs, Grecs et Arméniens adlı eseri kelime seçkilerine çok dilli bir örnektir. Eser, 1882’de İstanbul’da Mecmû’a-yı Havâdis Matbaasında basılmıştır. Eserde tematik alanlar insan organları, akrabalık, yiyecek, giyecek, şehir, mobilya ve mutfak, ticaret, endüstri, eğitim, öğretim, zaman, kır ve köy hayatı, hayvan, sıfatlar, fiiller, takılar, zarflar, bağlaçlardır. Kelime hazinesi, bir kişinin veya bir topluluğun söz dağarcığında yer alan kelimeler toplamıdır. Yabancılara bunların kaçının öğretileceği önemli bir sorudur. Bunun kısa cevabı, öğrenicinin ihtiyacını karşılayacak kelimeler listesidir. Bu liste gerekli durumları ve kullanılan nesneleri kapsamalıdır. Terzian’ın oluşturduğu listede tam olarak 1710 kelime yer almaktadır. Bu kelimeler Terzian tarafından temalarına göre tasnif edilmiştir. Yaklaşık iki asır önce Terzian tarafından Türkçe dil öğrencisi için hazırlanan liste, yazı dilinde sıklıkla görülen bazı Arapça-Farsça kelime ve öbekler dışında güncelliğini korumaktadır. Terzian tarafından hazırlanan kelime hazinesi listesi, koyu sözcükler, Osmanlı Türkçesiyle madde başları; bunların yanında yer alan düz sözcükler, Türkiye Türkçesindeki anlamları; köşeli parantez içinde Fransızcaları ve yay ayraç içinde sayfa numaraları şeklinde verilmiştir.
Keywords : Kelime seçkisi, söz varlığı, Tomas H Terzian, yabancılara Türkçe öğretimi