6. sınıf Türkçe ders kitabındaki okuma metin ve etkinliklerinin geçici koruma altındaki öğrencilere uyarlanması

Authors : Gözde DURHAT, Celile Eren ÖKTEN

Pages : 152-183

Doi:10.29000/rumelide.885585

View : 16 | Download : 5

Publication Date : 2021-03-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Suriye Arap Cumhuriyeti’nde 2011 yılında başlayan iç savaş nedeniyle ülkelerini terk eden nüfusun büyük bir kısmı Türkiye’ye göç etmiştir. Ülkemizdeki sayıları günümüzde 4 milyona yaklaşan Suriyelilere, Geçici Koruma Yönetmeliği ile birlikte 2014 yılında geçici koruma statüsü verilerek eğitim hakları resmî olarak belirlenmiştir. Geçici koruma altındaki öğrencilerin eğitimlerine ilişkin Türkiye’de birçok uygulama hayata geçirilmiş olsa da eğitimin bel kemiği olan öğretim programında kapsayıcı eğitime yönelik bir güncelleme yapılmamıştır. Bu nedenle öğretim programıyla öğrenci arasında köprü vazifesi gören, ana dili öğretiminde başat rol üstlenen Türkçe ders kitaplarında da geçici koruma altındaki öğrencileri kapsayacak bir düzenlemeye gidilememiştir. Dolayısıyla ana dili Türkçe olan öğrenciler için hazırlanan ders kitapları, geçici koruma altındaki öğrencilerin dil yeterlik seviyelerinin üzerinde kalmaktadır. Araştırma kapsamında EKOYAY Yayınları 6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı’ndaki ilk 5 temanın okuma metin ve etkinlikleri incelenmiş, bunun sonucunda 35 etkinlik ile 14 okuma metni Suriyeli öğrencilerin dil yeterlik seviyelerinin üzerinde bulunarak uyarlanmıştır. Uyarlamalarda Richards insert ignore into journalissuearticles values(2001);, Tomlinson insert ignore into journalissuearticles values(2011);, Maley insert ignore into journalissuearticles values(2011); ve Hyland insert ignore into journalissuearticles values(2013); tarafından ortaya konan uyarlama ilkeleri dikkate alınmıştır. Uyarlanan içerikler, 2019-2020 eğitim öğretim yılında 6. sınıfta öğrenim gören geçici koruma altındaki öğrencilere insert ignore into journalissuearticles values(3 kız, 8 erkek); çalışma kâğıtları hâlinde sunulmuştur. Katılımlı eylem araştırmasına uygun olarak yürütülen çalışmada, öğrenciler karma sınıf ortamında 6 ay gözlemlenmiş; veriler betimsel analiz ve içerik analiziyle çözümlenmiştir. Etkinliklerin uyarlanmasında en fazla değiştirme/yeniden yazma insert ignore into journalissuearticles values(f:28); ve azaltma insert ignore into journalissuearticles values(f:23); ilkesinden yararlanılırken metin uyarlamalarına yerine koyma insert ignore into journalissuearticles values(f:12); ilkesi hâkimdir. Uyarlamaların sonucunda 17 okuma becerisi kazanımı elde edilmiş olup Suriyeli öğrencilerin ders katılımlarında ciddi bir artış gözlemlenmiştir.
Keywords : Geçici koruma altındaki Suriyeli öğrenciler, materyal uyarlama, mülteci eğitimi, kapsayıcı eğitim, Türkçe ders kitapları