Rusça-Türkçe dilleri arasında deyimlerin çevirilerine ilişkin sorunlar

Authors : Jale COŞKUN

Pages : 460-469

Doi:10.29000/rumelide.983927

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2021-08-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Dil insan uygarlığının oluşması ve gelişmesinde en önemli unsurlarından biridir. İnsanlar dil aracılığıyla birbirleriyle ilişki kurar ve yine dil aracılığıyla çevrelerindeki dünyanın bilgisine ve bu bilgiyi biriktirme olanağına sahip olurlar. Diller arasındaki iletişim çeviri sayesinde gerçekleşir. Çeviri bir tür dillerin buluşma etkinliğidir. Geçmişten günümüze kültürler arası iletişim çeviri yolu ile sağlanmış ve sağlanmaya devam etmektedir. Çeviri etkinliğinde deyim çevirisinin özel ve özgün bir yeri vardır. Deyimler, bir dilin zenginliğini sağlayan en önemli dilsel yapıları arasındadır. Duyguların, düşüncelerin en çekici, en özlü anlatımını sağlayan dilsel öğelerin en ön sırasında yer alırlar. Her dilin sahip olduğu deyim varlığı, o dili konuşan toplulukların dünya görüşünü, ulusal kültürünü, geleneklerini, inançlarını ve bütün tarihini yansıtan en değerli bir dilsel miras, bir tür `mikro metin` lerdir. Deyimlerin varlığı, dile canlılık, renklilik ve esneklik kazandırır. Bu nedenle, deyimleri çevirirken, deyimin sadece kavramsal anlamını değil, aynı zamanda onun mecazi anlamını da okuyucuya iletebilmek çok önemlidir. Deyim çevirisi, söz konusu deyimi, erek dilde tam karşılığının olup olmadığını çözümleyerek, en doğru şekilde yorumlama becerisi gerektirir. Bu yapılamazsa çeşitli çeviri sorunlarıyla karşılaşılacak demektir. Deyim çevirisi, modern çeviri teorisi çerçevesinde geliştirilen en güç ve ilginç bir çeviri etkinliğidir. Bu güçlüklerin başlıca nedenlerinden biri, semantik yapılarının karmaşıklığıdır. Bu çalışmanın amacı, deyimlerin birebir çevirisinin hangi hatalara neden olabileceğini göstermek, deyim çevrilmesinde karşılaşılan sorunlara değinmek, kültürlerarası farklılıklardan dolayı öğrencilerin zorluk çektikleri deyim çeviri güçlüklerini aşmada onlara yardımcı olmak, Rusça Mütercim Tercümanlık bölümü öğrencisi olan ya da ana dili Türkçe olup Rusça öğrenen bütün öğrencilere, incelenen deyimleri daha iyi anlama ve yerinde kullanma becerisi kazandırmaktır.
Keywords : dil, çeviri sorunları, Rusça deyimler, Türkçe deyimler