Âşık Dursun Yeşiloğlu’nun şiirlerinde nasihat (Öğütleme)

Authors : Ayhan KARAKAŞ

Pages : 519-528

Doi:10.29000/rumelide.1032435

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2021-12-21

Article Type : Research Paper

Abstract :İslâmiyet öncesi Türk kültürünün günümüze kadar ulaşan önemli bir ayağını temsil eden âşıklık geleneği ve âşık edebiyatı tarihi seyir içerisinde geçirdiği tüm değişim ve dönüşümlere rağmen varlığını korumuştur. Geleneği temsil eden âşıklar içinde yaşadıkları toplumun âdeta sözcülüğünü üstlenerek toplumun tüm duygu ve düşüncelerine tercüman olmuşlardır. Anadolu’da günümüzde âşıklık geleneğinin canlı bir şekilde yürütüldüğü yörelerden biri Çukurova’dır. Yörede, Karacaoğlan geleneğini sürdüren ve tüm Türkiye’de tanınan ünlü âşıklar yetişmiştir. Yakın zamana kadar usta-çırak ilişkisi içerisinde yetişen âşıklar da geleneğe katkı sağlamışlardır. Çukurova’nın canlı sosyo-kültürel ortamı içerisinde düzenlenen çeşitli etkinlerle âşıklık geleneğinin yaşatıldığı görülmektedir. Bölge âşıkları hemen her konuda şiirler söylemiş ve halkın acısına, sevincine ortak olmuşlardır. Toplumda gördükleri yozlaşmaları eleştirerek dile getirmekten de çekinmemişlerdir. Bu durumla bağlantılı olarak halka hem duygu hem de düşünce ağırlıklı konular da nasihat etmeyi de görev saymışlardır. Toplumda şahit oldukları olumsuz durumlar karşısında halkın nasıl davranması gerektiğini şiirlerinde dile getirmişlerdir. Osmaniye, Adana ile birlikte Çukurova âşıklık geleneğinin devam ettiği bir yöremizdir. Osmaniye’de geleneği temsil eden onlarca âşıktan bir olan Dursun Yeşiloğlu Osmaniye’ye bağlı Düziçi ilçesinde yaşamaktadır. “Yeşiloğlu” ve “Dursun” mahlaslarını kullanan âşık usta-çırak ilişkisi içerisinde yetişmemiş olmasına rağmen saz çalmayı çevresindeki usta âşıklardan öğrenmiştir. Rüyasında pir elinden bade sunulan âşığa mahlas verilmemiştir. Günümüze kadar yüzlerce eser ortaya koyan âşığın hemen her konuda şiiri vardır. Bu çalışmada Âşık Dursun Yeşiloğlu’nun nasihat türündeki şiirleri incelenmiş, bu şiirlerde halka verdiği öğütler çeşitli başlıklar altında değerlendirilmiştir.
Keywords : Âşıklık geleneği, Çukurova, nasihat, öğütleme, Dursun Yeşiloğlu