Olduğu gibi yapısının düşündürdükleri

Authors : Ali Fuat ALTUNTAŞ

Pages : 250-272

Doi:10.29000/rumelide.1036517

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2021-12-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk dilinde benzetme denildiğinde akla ilk olarak gibi edatının ve bu edatla kurulan benzetmeli yapıların geldiği söylenebilir. Gibi edatıyla kurulan kelime gruplarının deyim mi yoksa kalıp söz mü olduğu tartışılagelmektedir. Deyim ve kalıp söz kavramlarına ilişkin kapsamlı araştırmalar ve tartışmalar içeren çalışmalar ortaya konulmasına rağmen bu yapıların benzerlik ilgisi kuran gibi edatı ve ol- fiiliyle birlikte kullanılan olduğu gibi yapısıyla ilişkisine değinilmemiştir. Gibi edatı ve bu edatın oluşturduğu edat gruplarına ilişkin anlamsal farklılıkların ortaya konulduğu çalışmalar yapılsa da olduğu gibi yapısı ve bu yapının çok anlamlılık özelliği barındırdığı göz ardı edilmiştir. Bu çalışmayla, Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük’te madde içi olarak yer verilmemiş olan olduğu gibi yapısına dikkat çekmek, yapının çok anlamlılık özelliğini vurgulamak, dolayısıyla Türkçenin söz varlığına da katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Çalışmaya konu olacak örnek cümlelerin tespiti için telif hakları konusunda titiz davranılarak ve hiçbir ayrım gözetmeksizin seçilen 28 farklı yazardan 50 farklı roman taranmıştır. Tarama neticesinde tespit edilen olduğu gibi yapısının tanıkladığı cümleler, anlamsal farklılıklar gözetilerek tasniflenmiştir.
Keywords : gibi, olduğu gibi, edat, deyim, kalıp söz