Okul öncesi öğretmeni adaylarının “erken okuryazarlık” kavramına yönelik algılarının belirlenmesi

Authors : Elife Nur SAYDAM

Pages : 69-84

Doi:10.29000/rumelide.1104129

View : 12 | Download : 3

Publication Date : 2022-04-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Erken okuryazarlık becerileri, okul öncesi dönemde çocukların dil gelişim süreçlerini destekleyerek ilkokul ve devamında gelen yıllardaki akademik başarının temellerini atan, birinci sınıftaki okuma-yazma öğretimi sürecine yönelik hazırbulunuşluğu sağlayan güçlü anahtar becerilerdendir. Bu beceriler, yaşamın ilk yıllarında okul öncesi eğitim sürecinde okul öncesi öğretmenleri tarafından çocuklara kazandırılmaktadır. Öğretmen adaylarının ise lisans yıllarındaki erken okuryazarlık kavramına yönelik algılarının ilerleyen yıllarda sınıf ortamında çocuklara bu becerileri kazandırdıkları sürecin hazırlık, işleniş ve değerlendirme aşamalarına yansımalarının olabileceği düşünülmektedir. Bu araştırmada okul öncesi öğretmeni adaylarının erken okuryazarlık kavramına yönelik metaforik algılarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik desende gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu Okula Uyum ve Erken Okuryazarlık Eğitimi lisans dersini almış olmak ölçütüne dayalı olarak belirlenmiş 52 okul öncesi öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan bir form kullanılmıştır. Formda demografik bilgilere ve `Erken okuryazarlık ..... gibidir; Çünkü…..` şeklinde eksik bırakılmış ifadelere yer verilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler içerik analizine tâbi tutulmuştur. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının erken okuryazarlık kavramına yönelik oluşturdukları metaforlar “Akademik Başarı ve Okuryazarlığın Omurgası: Hazırlayıp-Destekleyen Bir Rehber”, “3Z: Zaman, Zorluk ve Zahmet” ve “İçeriksel Zenginlik” temaları altında toplanmıştır. Araştırma sonucunda okul öncesi öğretmeni adaylarının erken okuryazarlık kavramına yönelik algılarının birbirinden farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının ürettikleri metaforların cinsiyet değişkenine göre farklı temalara dağılım gösterdiği görülmüştür.
Keywords : Erken okuryazarlık, okul öncesi, öğretmen adayı, nitel araştırma