Türk ve Rus atasözlerinde “Ölüm” kavramına bir bakış

Authors : Shelale RAMAZANOVA

Pages : 783-792

Doi:10.29000/rumelide.1105613

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2022-04-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk ve Rus toplumlarının dünya görüşünün fonksiyonları atasözlerinde mevcuttur. Tarih ve kültür üzerinde uzun bir gözlem, tecrübe ve gelişim süreci sonucu ortaya çıkan atasözleri, kültürel bilgileri, tavırları ve düşünce kalıplarını nesilden nesle aktarır. Gelenekler, görenekler ve inançlar, atasözleri aracılığı ile önce insanların zihnine daha sonra davranışlarına yerleşir. Atasözleri düşünceyi büyük oranda yansıtan bir dil materyalidir. Ulusal dillerde ifade edilen kavramlar semiyotik birimleri belirtir. Ulusal dünya görüşünün fonksiyonları, halk kültürünün özgünlüğü ve yaşam tarzının fonksiyonları atasözlerinde kendine yer bulur. Bu özellikleriyle atasözleri araştırma konusu olarak ilgi çekmektedir. Bu çalışmada, atasözlerinde “ölüm” ifadesinin anlamsal farklılıklarının temelleri sorgulanacaktır. Ayrıca, Türkler ve Rusların tarih boyunca ölüm algısındaki değişimleri ve yüzyıllar içerisinde sanatsal söylemin gelişmesiyle birlikte, “ölüm” kavramının duygularla ifade edilmiş biçimleri ortaya konulacaktır. Ölüm, insanın kendi sonunu düşünmeye iten bir olgudur. Ölen birinin yakınlarında derin izler bırakan ölüm algılaması, din, tıp, felsefi ve sosyolojik açıdan ele alınabilir. İnsanların düşüncelerinde böylesine önemli bir iz bırakan ölüm, birçok halk edebiyatı eserinde ve atasözlerinde etkili bir biçimde tasvir edilmiştir. Ölüm kavramı hem gerçek hem de mecazi anlamıyla atasözlerinde kullanılabildiğinden, atasözünün hem Türkçe hem de Rusça tanımının yapılması gerekmektedir.
Keywords : atasözü, halk felsefesi, algı, ölüm, kabullenme, karşılaştırma