Çocuk dil ediniminde söz dizimi gelişimi

Authors : Vildan ÖNCÜL

Pages : 1-14

Doi:10.29000/rumelide.1146478

View : 9 | Download : 7

Publication Date : 2022-07-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Çocukların dili nasıl edindiği her zaman ilgi çeken bir konu olmuş ve bu konuyu ele alan araştırmalar dünyada 1950’li yıllardan sonra gelişmiştir. Türkiye’de ise çocuk dil edinimi çalışmaları 1980’li yıllarda ilgi görmeye başlamıştır. Baykoç-Dönmez insert ignore into journalissuearticles values(1986);; Topbaş insert ignore into journalissuearticles values(2005);; Ege insert ignore into journalissuearticles values(2005);; Baştürk insert ignore into journalissuearticles values(2013);; Keklik insert ignore into journalissuearticles values(2015);; Aksu-Koç ve Ketrez insert ignore into journalissuearticles values(2016); çalışmaları Türkçenin edinimi üzerine yol gösterici çalışmalardır ancak alan yazınıyla karşılaştırıldığında Türkçenin edinim şekli ve sürecinin araştırıldığı çalışmaların sayıca az olduğu görülmektedir. Bu çalışma Türkçe edinen çocuklarda söz diziminin gelişiminin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Tek sözcük döneminden başlayarak, erken dil bilgisi ve ileri dil bilgisi döneminde söz diziminin nasıl geliştiğinin incelendiği çalışma, 6-36 ay arasındaki 11 çocuğu kapsamaktadır. Çalışmada doğal gözlem yöntemi uygulanmış, iki buçuk yıl boyunca 15’er gün arayla doğal ortamda 1 saat süreyle çocukların ses ve görüntü kayıtları alınmıştır. Elde edilen veriler üzerinde söz dizimi incelenmiş, bu konuda yapılan çalışmalardaki verilerle karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak Türkçe edinen çocuklarda söz diziminin belirtilen aylardan erken geliştiği, 11. ayda tek sözcüklü cümle kullanımlarının başladığı görülmüştür. 18-24 aylarında çocuklar için karmaşık yapıda olan cümle üretimleri görüldüğünden bu dönem erken dil bilgisi gelişimi, 24-36 ayları ise ileri dil bilgisi gelişimi dönemi olarak değerlendirilmiştir. Türkçe edinme süreci ve şekli değerlendirildiğinde dil edinim evrelerinin genel dil edinim evrelerinden farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.
Keywords : Söz dizimi, çocuk dil gelişimi, 6 36 ay, Türkçe edinimi