Kuyucaklı Yusuf romanı örneğinde şahısların olay örgüsünün oluşumu üzerindeki işlevleri

Authors : Yunus TİKER

Pages : 294-303

Doi:10.29000/rumelide.1146604

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2022-07-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Sabahattin Ali’nin Kuyucaklı Yusuf adlı romanı, Türk edebiyatının öncü “köy romanı”, “Anadolu romanı” veya “eşkıya romanı” olarak nitelendirilerek farklı araştırmacılar tarafından pek çok kez ele alınıp irdelenmiştir. Kuyucaklı Yusuf, başarılı bir roman olmakla birlikte Türk romanına kattığı yenilikler sayesinde oldukça rağbet edilen bir eser olmuştur. Yazıldığı döneme kadar Türk romanında Batılılaşma temi ön plandayken; Kuyucaklı Yusuf ile birlikte Anadolu’nun toplumsal yapısının yanında köylü sınıfının durumu da romanın konuları arasına dâhil olmuştur. Kuyucaklı Yusuf romanı Batılılaşma sorunsalı dışında bir problemi ele alarak Türk romanına yeni soluk kazandırmıştır. Böylece kendinden önceki romanlardan farklılaşmış bununla birlikte kendinden sonra kaleme alınacak olan romanlara da öncülük etmiştir. Türk edebiyatında bu kadar önemli bir yere sahip olan Kuyucaklı Yusuf romanı, daima farklı bakış açıları ve yöntemlerle ele alınmayı hak eden bir eserdir. Bilindiği üzere olay örgüsü ve şahıslar kadrosu romanın ana unsurları arasında yer almaktadır. Kimi zaman romandaki olaylar şahısları etkilerken kimi zaman da şahıslar olay örgüsünün şekillenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Romandaki olayların merkezinde bulunan ve “doğal insan” modelini temsil eden Yusuf ile onu olayların içine çeken ve “yapay insan” modelini oluşturan diğer şahıslar arasında vuku bulan olaylarda başkahraman, kimi zaman olaylara “sebep olan” kimi zaman da olaylardan hâsıl olan durumlara “maruz kalan” rolünü üstlenmiştir. Bu çalışmada, Kuyucaklı Yusuf örneğinde, roman şahıslarının olay örgüsündeki vaka zincirleri halkalarının birbirlerine bağlanmasındaki işlevleri üzerinde durulacaktır.
Keywords : Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, olay örgüsü, şahıslar kadrosu