Orhan Pamuk’un “İstanbul-hatıralar ve şehir” adlı eserindeki giysi adlarının Türkçeden Fransızcaya çevirisinin kültürel ögeler bağlamında incelenmesi

Authors : Ece OKUR, Yusuf POLAT

Pages : 1366-1385

Doi:10.29000/rumelide.1317417

View : 28 | Download : 31

Publication Date : 2023-06-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Çeviri farklı diller, toplumlar, kültürler ve uygarlıklar arasında alışverişi ve etkileşimi sağlayan önemli bir insan etkinliğidir. Bu alışveriş ve etkileşim beraberinde dilsel, kültürel, ideolojik ve toplumsal alışverişi ve etkileşimi getirdiği için çeviri sürecinde bu ögelerin korunması önem kazanmaktadır. Çevirmen bir iletişim uzmanı olarak çeviri yoluyla birbirlerine uzak dilleri, toplumları, kültürleri ve uygarlıkları ancak doğru çeviriler aracılığıyla yaklaştırabilir ve bu şekilde yerel ve evrensel kültüre katkıda bulunabilir. Bu düşünceden hareketle yürütülen bu çalışmada kültürel ögelerden biri olan giysi kavramı ile ilişkili söz varlığı ele alınmaktadır. Çalışmanın amacı Nobel ödüllü Orhan Pamuk’un “İstanbul-Hatıralar ve Şehir” adlı eserindeki giysi adlarını ve bu adların “Istanbul-Souvenirs d’une ville” adlı çevirisindeki Fransızca çevirisinin karşılaştırmalı olarak incelenerek çevirmen kararlarına ve çeviri stratejilerine yönelik tespitlerde bulunmaktır. Çalışmanın kavramsal çerçevesini çeviri eylemi, çeviride kültürel ögeler, bu ögelerin sınıflandırılması ve bunların çevirisinde kullanılan çeviri stratejileri ile kültürel bir gösterge olan giysi kavramı oluşturmaktadır. Bu çerçevede veri tabanında yer alan 8 giysi adının Türkçeden Fransızcaya aktarımı sırasında çevirmenler tarafından başvurulan çeviri stratejileri incelenmektedir. Söz konusu sözcüklerin çevirisinde kullanılan ve alanyazında yaygınlık kazanmış çeviri stratejileri karşılaştırmalı ve uygulamalı olarak ele alınırken çevirmen eğitimine yönelik katkılar yapılması hedeflenmektedir.
Keywords : Orhan Pamuk, İstanbul Hatıralar ve Şehir, çeviri stratejileri, kültür, giysi