Sâfî ve Vefâyî’nin yeni şiirlerini içeren bir şiir mecmuası

Authors : Sercan KADAŞ

Pages : 381-409

Doi:10.29000/rumelide.1331492

View : 66 | Download : 77

Publication Date : 2023-07-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi Y-280 arşiv numaralı Mecmû’a-ı Eş’âr, şiirleri derlenen sanatçıların meslekleri ile dikkat çekicidir. Mecmuada şiirleri bulunan Ahmed Paşa insert ignore into journalissuearticles values(Ahmed);, Mahmud Paşa insert ignore into journalissuearticles values(Adnî);, Cezerî Kasım Paşa insert ignore into journalissuearticles values(Sâfî); ve Cezerî-zâde Mahmud Paşa insert ignore into journalissuearticles values(Vefâyî); Fatih Sultan Mehmed’in padişahlığı döneminde sarayda sadrazam, vezir, defterdar, nişancı gibi üst düzey bürokraside görev yapmış; aynı muhitte eserler kaleme almış, zaman zaman birbirine hâmîlik yapmış dolayısıyla birbirlerinin sanat hayatını etkilemiş şairlerdir. Derlenme tarihi ve derleyicisi hakkında herhangi bir kaydın bulunmadığı mecmua, aralarında nazire ilişkisi gözetilmeden genellikle son harflerine göre sıralanan gazelleri ihtiva etmektedir. Çalışmada eserdeki bütün şiirler hem divan hem de diğer tarihî kaynaklarla karşılaştırılmış, rivayet farkları ile tek tanıklı şiirlerin tespit edilmesine, metin tesisine ve şairlerin edebî kişiliklerinin daha iyi anlaşılmasına yönelik veri sağlanmasına çalışılmıştır. Dîvânının varlığı bilinmeyen ve çalışma yapılan mecmualarda az sayıda şiiri bulunan Vefâyî’nin yeni gazelleri ile Sâfî’nin yayımlanan divanında bulunmayan gazelleri çeviri yazıları ile verilmiş; şiirler biçim ve içerik yönünden incelenmiştir. Yeni şiirlerin ne ölçüde güvenilir ve geçerli olduğu konusunda hükümde bulunabilmek amacıyla derleyicinin başvurduğu kaynaklar hakkında araştırma yapılmıştır. Ayrıca hazırlanan matla diziniyle mecmuanın içeriği açığa çıkarılarak dönemin şiir zevki hakkında çıkarımda bulunulmasına katkı sağlanması hedeflenmiştir.
Keywords : Şiir Mecmuası, divan edebiyatı, 15 yüzyıl