Albert Camus’nün Yabancı ve Yaşar Kemal’in İnce Memed 1 İsimli Eserlerinin Hedef Dile Çevirilerinin Varoluşçuluk Felsefesi Ekseninde Karşılaştırılması: Yorumlayıcı Çeviri Kuramı

Authors : Aliye Genç

Pages : 1029-1046

Doi:10.29000/rumelide.1469455

View : 48 | Download : 68

Publication Date : 2024-04-21

Article Type : Research Paper

Abstract :20.yy. hem Avrupa’da hem ülkemizde büyük değişim ve dönüşümlere şahitlik etmiştir. Bu değişimler insanların duygu ve düşüncelerinde dolayısıyla dünya görüşlerinde birtakım farklılıkları da beraberinde getirmiştir. Bu değişken ve huzursuz ortam edebiyatta kendine varoluşçuluk akımı ile zemin oluşturmuştur. Bu doğrultuda Albert Camus\'nün Yabancı adlı romanı Batı Edebiyatında varoluşçuluk felsefesini ve temel kavramlarını yansıtan bir başyapıt olarak değerlendirilmektedir. Benzer etkiyi Türk Edebiyatında geçiş romancısı olarak nitelendirilen 1930lu yılların Türk köy yaşamı ve toplumsal dinamiklerini harmanlayarak okuyucusuna sunduğu eseri İnce Memed ile Yaşar Kemal uyandırmıştır. Her iki eser de yazıldığı ülke sınırlarını aşmış farklı diller aracılığı ile farklı kültürlere aktarılmıştır. Sözkonusu çalışmada bu iki eseri varoluşçuluk felsefesi açısından ele almak, eserlerin Türkçe ve Fransızca çevirilerini Türk ve Fransız kültürü bağlamında incelemek ve çevirmen kararlarını ortaya koymak amaçlanmıştır. Türk ve Fransız edebiyatından gelen farklı perspektiflerle varoluşçuluk felsefesini ele almamıza olanak tanıyan bu çalışmanın çeviribilimin uygulamalı alanına hizmet etmesi amaçlarımız arasında yer almaktadır. İncelemeye başlamadan önce kaynak metinlerde (Fransızca ve Türkçe) ve çevirilerinde varoluşçuluk felsefesinin ana temaları ve ifadeleri belirlenmiştir. Edebiyat, felsefe ve çeviribilim disiplinlerini bir araya getirmesi ile önem arz eden bu araştırmada yalnızlık, insanın kaderi, varoluşun anlamı, anlamsızlık ve absürt konularında seçilen örnek metinlerin çevirileri çeviribilimin Yorumlayıcı Çeviri Kuramı doğrultusunda incelenmiş uygunluk ve eşdeğerlik ölçütlerinde değerlendirilmiştir. Türkçe’ye yapılan çevirilerin eşdeğerlik yönünün daha ağır bastığı, Fransızcaya yapılan çevirilerin kaynak metne sadık kaldığı ve uygunluk boyutunda değerlendirilebileceği sonucuna varılmıştır.
Keywords : Varoluşçuluk Felsefesi, Albert Camus, Yaşar Kemal, Çeviri Eleştirisi, Yorumlayıcı Çeviri Kuramı