Rusça dil bilgisinde transpozisyon kavramı

Authors : Ali Akyar, İbrahim Hakkı Solmaz

Pages : 972-985

Doi:10.29000/rumelide.1502257

View : 31 | Download : 44

Publication Date : 2024-06-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Rus dilinde transpozisyon kavramı, kelimenin farklı bir sözcük türü sınıflandırmasına aitken yapısal ya da sözdizimsel değişikliklerle farklı bir sözcük türüne geçişi olarak adlandırılır. Bu dil bilgisi kavramı cümleye farklı anlamlar katmak veya ifadeyi zenginleştirmek açısından oldukça önemlidir. Sözcük türlerinin cümlede farklı türlere dönüşmesi sözcüğün isim, fiil, sıfat, zarf, zamir, bağlaç veya edat mı olduğuyla ilgili bir karmaşa ortaya çıkarmaktadır. Araştırmamızda kelimelerin hangi durumlarda farklı sözcük türüne dönüştüğüyle ilgili çalışmalar yürütülmüştür. Çalışmamızda modern Rus dilinde, dilbilgisel açıdan sözcük türlerinin transpozisyon kapsamında incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında sözcük türlerinin sınıflandırmasında dilbilimcilerin hangi kriterleri temel aldığı araştırılmış ve bu temeller ışığında Rus dilinde genel kabul gören sözcük türleri sınıflandırması belirtilmiştir. Elde edilen materyaller üzerinden isimleşme, sıfatlaşma, zamirleşme vb. terimlerin tanımları yapılmış ve transpozisyona uğrayan sözcükler sınıflandırmaya tabi tutulmuştur. Rus dilindeki sözcük türleri arasında geçiş yapan kelimenin hangi durumlarda transpozisyona uğradığı tespit edilmiş, tespit edilebilen kelimelerin transpozisyona uğradığında cümlede yapısal ya da sözdizimsel değişikliğe nasıl uğradığı örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır. Rus dilinde transpozisyon kapsamında hangi sözcük türlerinin birbirleri arasında geçiş yaptığı tespit edilmiş ve konuyla ilgili on bir adet sınıflandırma yapılmıştır. Çalışmamız, bilimsel araştırma yöntemlerinden veri toplama, verilerin incelenmesi ve değerlendirilmesi, bulguların betimlenmesi, karşılaştırma, sınıflandırma ve örneklendirme çerçevesinde yürütülmüş ve belirtilen yöntemler sayesinde konuyla ilgili elde edilen bulgular örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır.
Keywords : Dilbilim, Dil bilgisi, Rus Dili, Sözcük Türleri, Transpozisyon