Artefakt Dermatiti nedir? Bir gözden geçirme

Authors : Ahmet Kerim Demirbaş, Çiçek Hocaoğlu

Pages : 412-417

Doi:10.52880/sagakaderg.1363787

View : 76 | Download : 155

Publication Date : 2024-09-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Artefakt dermatiti, bilinçli veya bilinçdışı olarak herhangi bir tatmin sağlamak için kişinin kendi cilt bütünlüğüne zarar vermesi olarak tanımlanabilir. Genel olarak artefakt dermatitinde kadın üstünlüğü vardır. Dermatoloji hastaları arasındaki prevalansı da yaklaşık %0.3’tür. Hastalık genellikle geç ergenlik ve erken erişkinlikte başlar. Etiyolojik faktörler arasında bozuk kişiler arası ilişkiler, duygusal olgunlaşmamışlık gibi psikososyal sorunlar ve depresyon, anksiyete, kişilik bozuklukları, somatoform bozukluklar gibi psikiyatrik durumlar suçlanmıştır. Artefakt dermatiti lezyonlarının sınırları genellikle belirgindir ve geometrik şekiller oluşturur. Ancak hiçbir dermatoza uymayan atipik şekiller de görülebilir. Lezyonların türü sıklıkla ekskoriasyon, ülser, bül ve pannikülit şeklindedir. Artefakt dermatiti tanısının koyulması oldukça zordur ve tanı koyulması için öncelikle bu durumdan şüphelenilmesi gerekir. Deri biyopsileri de spesifik değildir ancak çok çekirdekli keratinositler, epidermal nekroz, supepidermal bül gibi bulgular biyopside tespit edilebilir. Artefakt dermatitinin ayırıcı tanısında bir çok psikiyatrik ve dermatolojik hastalık bulunur. Deri yolma bozukluğu, temaruz, Munchausen sendromu gibi hastalıklar karışabilecek psikokutanöz hastalıklardandır. Dermatolojik hastalıklar arasında da özellikle ülsere lezyonları olanlarda piyoderma gangrenozum önemli bir ayrıcı tanıdır. Artefakt dermatiti tedavisinde cilt lezyonları ve psikiyatrik durum ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Psikoterapi yöntemleri tedavide oldukça fayda sağlayabilir. Tedavi sırasında da hastaya suçlayıcı tavırda olmamak oldukça önemlidir. Psikiyatrik ilaç olarak da antidepresanlar, antipsikotikler veya sedatifler kullanılabilir. Hastada depresyon bulguları varsa SSRI’lar ilk tercih edilen ilaçlar olmalıdır. Kaşıntı ve uykusuzluk çeken hastalar için trisiklik antidepresanlar da faydalıdır. Antipsikotikler ise psikotik özellikleri olan hastalarda faydalı olabilir ancak bunlar güçlü yan etkileri nedeniyle uzun süre kullanılmamalıdır. Deri lezyonlarının tedavisinde de ihtiyaç duyulursa antibiyotik ilaçlar ve yara iyileştirici kremler kullanılabilir.
Keywords : Artefakt dermatiti, psikokutanöz hastalıklar, tanı, tedavi