Sosyal Hizmet Tarihimizi Aydınlatan Fedakâr Hemşirelerimizden: Hilâl-i Ahmer Mecmualarında (1921-1928) Safiye Hüseyin Hanım

Authors : Ahmet Zeki İZGÖER, İbrahim TOPÇU

Pages : 183-202

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2019-12-25

Article Type : Review Paper

Abstract :Giriş: Bu derlemede, hemşirelik tarihimizde `İlk Türk Hemşiresi` unvanıyla bir ilki gerçekleştiren Safiye Hüseyin Hanım`ın çalışma ve faaliyetlerinden bahsedilecektir. Bu yazı 1921-1928 tarihleri arasında sekiz yıl süreyle Osmanlıca olarak yayınlanan, toplamda 87 sayı ve yaklaşık 4.000 sayfa olan Hilâl-i Ahmer Mecmuaları’nın tamamının taranması sonucu elde edilmiştir. Hilâl-i Ahmer Mecmuaları`nda Safiye Hüseyin Hanım`la ilgili bilgilere yirmiye yakın sayıda tesadüf edilmiştir ve bunlar koleksiyonun tamamında dağınık bir halde bulunmaktadır. Bu bilgiler, zaman zaman mecmuada Hilâl-i Ahmer haberleri olarak yer almakta bazen de Safiye Hüseyin`in bazı sadeleştirilmiş çeviri ve makalelerinden oluşmaktadır. Mecmualarda, onunla ilgili bu bilgilerin niçin bu kadar sınırlı olduğu, aksine çok daha fazla bilgi ve dokümanın neden yer almadığı hususu, araştırmalarımız sırasında bizi çokça meşgul eden sorulardan biri olmuştur. Dönemin diğer kaynaklarındaki bilgilere göre, Safiye Hüseyin Hanım`ın Hilâl-i Ahmer`deki faaliyetleri mecmualarda yer alan kayıtlardan daha fazladır ve mecmualarda anlatılanlarla sınırlı değildir. Ayrıca Hilâl-i Ahmer’deki görevlerinin yanı sıra Yeşilay, İstanbul Verem Mücadelesi Cemiyeti gibi devrin diğer sosyal yardım kuruluşlarında da aktif olarak görev aldığı bilinmektedir. Hilâl-i Ahmer Mecmuaları’ndan sayı sırası ve kronolojiye uygun olarak derlenen bu makale, genel olarak mecmualarda yer alan alt başlıklar korunarak bilim dünyasının istifadesine sunulmuştur.
Keywords : Hemşirelik bakımı, hemşirelik tarihi, tarih