Rifâîliğin Anadolu’daki Tarihine Bir Katkı: “Ahmed-i Kebîr er-Rifâî” “Ahmed-i Kûçek” mi?

Authors : Aliye UZUNLAR

Pages : 353-373

Doi:10.18498/amailad.647374

View : 10 | Download : 5

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İsimleri XIV. asırdan günümüze ulaşan iki Rifâî şeyhinin, aynı ya da ayrı şahsiyetler olup olmadıkları araştırmacılar arasında tartışma konusu olmuştur. Bu isimlerden biri Rifâîliğin Anadolu’daki en önemli temsilcisi kabul edilen Ahmed-i Kûçek; diğeri ise Lâdik’teki türbesi bugün de ziyarete açık olan Sâhibu’l-Hâl Seyyid Ahmed-i Kebîr’dir. Haklarında nakledilen rivayetler, aynı ismi taşıyıp farklı lakaplarla anılan bu zatlar için zaman ve mekan birliğinin söz konusu olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak aynı ya da ayrı şahsiyetler olup olmadıkları hakkında kesin bir hükme varabilmek için soy bağlarını ortaya koyan künye bilgilerine ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, daha önce üzerlerinde çalışılmamış kaynaklardan istifadeyle, söz konusu iki isme ait künyeler tespit edilerek, farklı lakaplarla tek bir isme işaret edildiği ortaya konulmuştur. Buna göre, Lâdik’te medfun Ahmed-i Kebîr, nâm-ı diğer Ahmed-i Kûçek’tir. Makalede, daha yaygın bir şöhrete sahip Ahmed-i Kûçek ismi tercih edilerek, biyografisi yeniden teşekkül ettirilmiş, böylelikle Ahmed-i Kûçek’in şahsiyetinde Rifâîliğin bu topraklardaki seyri hakkında yeni malumatlar sunulmuştur. 
Keywords : Tasavvuf, Anadolu, Rifâî, Ahmed i Kûçek, Ahmed i Kebîr