Biyoloji Öğretmenlerinin Eleştirel Düşünme Düzeyleri: Trabzon Örneği

Authors : Arzu SAKA, Serpil AŞIK

Pages : 185-214

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2019-12-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, biyoloji öğretmenlerinin eleştirel düşünme düzeylerini çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 eğitim ve öğretim yılı bahar döneminde, Trabzon il merkezinde bulunan rastgele seçilmiş on sekiz devlet lisesinde görev yapan otuz biyoloji öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada “Kişisel Bilgi Formu”, kritik düşünme düzeyi ölçeği olan “California Eleştirel Düşünme Eğilim Ölçeği (CCTDI)” kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen CCTDI verileri, SPSS 21 istatistik paket programı ile analiz edilmiştir. Öğretmenlerin eleştirel düşünme düzeylerinin cinsiyet, mezun olunan fakülte ve eğitim durumlarına göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek için bağımsız örneklem t testinden, mesleki kıdeme göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için tek yönlü anova testinden yararlanılmıştır. CCTDI’nın alt boyutları ile ilişkisini belirlemek amacıyla Pearson korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırma bulguları incelendiğinde; biyoloji öğretmenlerinin eleştirel düşünme düzeylerinin “düşük düzey” de olduğu belirlenmiştir. Ayrıca cinsiyet ve mesleki kıdeme göre eleştirel düşünme düzeyleri anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre, CCTDI ölçeği kapsamında bulunan doğruyu arama ve analitiklilik tutumu, lisansüstü mezunlarının lehine anlamlı bir fark gösterirken, diğer alt kategorilerde böyle bir anlamlı farka rastlanmamıştır. Öğretmenlerin mezun olunan fakülteye göre CCTDI ölçeği kapsamında bulunan meraklılık ve analitiklilik tutumu, eğitim fakültesi mezunları lehine anlamlı bir fark gösterirken, diğer alt kategorilerde böyle bir anlamlı farka rastlanmamıştır. Lisansüstü düzeyde alınan derslerin ve yürütülen çalışmaların, bireylerin eleştirel düşünme düzeylerinin gelişimine katkıda bulunduğu sonucuna varılabilir. Yapılan bu araştırmaya başka şehirlerde görev yapan biyoloji öğretmenleri de dahil edilerek geniş kapsamlı çalışmalar yapılması ilgili alana katkı sağlayacaktır.
Keywords : Biyoloji Öğretmenleri, Eleştirel Düşünme