Hayvan Çalışmalarında Uygun Model Seçim Kuralları ve Etik Durum

Authors : Ayşe ALTUN, İlknur KESKİN

Pages : 359-364

Doi:10.31832/smj.679500

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2020-06-15

Article Type : Review Paper

Abstract :Bilginin öğrenilmesi araştırmalar yapılarak elde edilebilmektedir. İnsan anatomisi, fizyolojisi, doku-organ sistemi üzerinde bilgi elde etmek herhangi bir canlıya zarar vermeden olmalıdır. İnsanlarla ilgili yapılan çalışmalar için insan biyolojisini taklit edebilmek için laboratuvar hayvan modelleri kullanılmaktadır. Deneysel hayvan çalışması için insandaki klinik karşılığına uyarlanabilen deney hayvanı ve deney dizaynı gerekmektedir. Bu bağlamda çalışmanın insana sağlık sektöründe tedavi edici veya farmakolojik etkiyi arttırılıcağına inanılan çalışmalarda kullanılmalıdır. Deney dizaynı planlanması daha çok en başta hücre, doku, hücre kültürü seviyesinde planlanabilmelidir, bunun sağlanamaması deney sonucunda veri azlığı düşünüldüğü durumda deney hayvanı kullanılmalıdır. Bilimin ilerlemesi için yapılan bu çalışmalarda yapılan zararın ve yararın oranı göz önüne alınarak hayvan etiğine en uygun şekilde yapılabilirliği sağlanmalıdır. Araştırmalar için hayvan hakları ve etiği esas alınıp bilimsel yararlılık sağlanmalıdır.
Keywords : deney hayvanı, etik durum, hayvan modelleri, laboratuvar hayvanı ilkeleri