BALKAN TÜRKLERİNİN BELLEĞİNDE YAŞAYAN ORTAK DEYİMLERİN GÜNÜMÜZE YANSIMASI

Authors : Sinan GÖNEN

Pages : 193-222

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2015-02-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Deyimler, atasözleri gibi kalıplaşmış sözler olması dolayısıyla bir milletin yaşantısını, kültürünü ve tarihini gelecek kuşaklara yansıtan en önemli söz birliklerinin başında gelir. Dilin ilk kullanım dönemlerinden itibaren kullanılmaya başlanılan ve atasözlerine benzer şekilde deneyim, gözlem ve tecrübelerle yoğrulan deyimler mecaz sanatıyla da bütünleşip zenginleşerek dil içerisinde kendine geniş bir kullanım alanı bulmuş ve ayrıca bugün bir milletin dağılış coğrafyasını da bize kültür atlası hâlinde göstermektedir.  Deyimler; hem içinde yer alan kelimelerin dilde yaşama süreleriyle, hem de kelimelerin ifade ettiği durumların millet hayatıyla örtüşmesiyle bugünlere pek az değişikliklerle gelmiştir. Öyle ki deyimler dile zenginlik kattığı gibi toplum sosyolojisiyle toplumun değerleriyle birleşerek bir kültürü yoğuran temel dinamiklerden de biri olarak karşımızda durmaktadır. Bugün Türk coğrafyasında binlerle ifade ettiğimiz ortak deyimlerimiz içerisinde, Osmanlı coğrafyasında yer alan Türk topluluklarının dillerine birçok ortak deyim yerleşmiş ve farklı coğrafyalarda aynı sözler benzer şekillerde kullanılarak bugünlere gelmiştir.  Bu makale tarihten günümüze, Balkan coğrafyasında kullanılan ortak deyimlerimizden hareketle kültür birlikteliğini ve bu birlikteliğin devamını göstermesi bakımından dikkat çekici tespitler içerecektir. Ayrıca makalede, Balkan coğrafyasından tespit edilen deyimlerin Türkiye Türkçesinde tespit edilen karşılıkları da yer alacaktır.
Keywords : Balkan Türkleri, Anadolu, deyim, karşılaştırma