ÇARESİZLİĞİN YANKILANAN SESİ: “ELİMDEN NE GELİR” REDİFLİ GAZELLER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Şevkiye KAZAN NAS

Pages : 383-414

Doi:10.21497/sefad.285247

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2016-12-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Redif, şiirin bütününde ses ve ahenk açısından önem arz ederken anlam bakımından da dizelerin birbiriyle olan ilgisini sağlar ve anlatımı güçlendirir. Gelenekte redifi oluşturan kelime ya da kelime grupları birçok şair tarafından kullanılmıştır. Çalışmamızda Ahmed Paşa, Hâmidî, Cem Sultan, Karamanlı Aynî ve Celîlî’nin “elimden ne gelir” redifli gazelleri incelenmiş; divan şiiri geleneğinde sevgilinin karşısında âşığın aczi ve çaresizliği ele alınmıştır. Ayrıca içinde bulundukları ruh hâllerinin daha iyi anlaşılabilmesi ve çaresizliklerinin nedeninin görülebilmesi için şairler, âşık/kul-sevgili/padişah ilişkisi içinde değerlendirilmeye çalışılmıştır. Karşılaştırılan gazellerde bir kabulleniş içinde görülen âşık/şair, sevgilinin/padişahın güzellik unsurlarını överek bir taraftan onun karşısında kendi acizliğini, çaresizliğini dile getirirken bir taraftan da sevgiliyi/padişahı yumuşatmaya çalışmakta ve içinde bulunduğu zor durumun ancak sevgilinin/padişahın isteğiyle çözülebileceğini düşünmektedir.
Keywords : Klasik Türk şiiri, redif, elimden ne gelir, çaresizlik, gazel