Türkçe Ders Kitaplarındaki Etkinliklerin İncelenmesi

Authors : Arzu ÇEVİK, Firdevs GÜNEŞ

Pages : 272-286

Doi:10.16916/aded.288848

View : 13 | Download : 11

Publication Date : 2017-04-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde düşünen, sorgulayan, eleştiren, bilgiye ulaşan, ulaştığı bilgileri analiz edebilen ve kullanabilen bireyler yetiştirmek temel hedeftir. Bu hedef doğrultusunda günü yakalamak için bireylerin temel beceriler ile üst düzey becerileri kazanmasını sağlamak için ders programları güncellenmiştir. 2005 yılında uygulamaya konulan Türkçe Öğretim Programı yapılandırıcı yaklaşımla birlikte etkinlik yaklaşımı esas alınmıştır. Öğrencinin aktif olduğu, uygulama yaparak etkinlikler aracılığıyla dil becerilerini geliştirmesi beklenmektedir. Bu nedenle Türkçe  ders kitaplarında verilen etkinliklerin iyi hazırlanması gerekmektedir. Bu amaçla 2016-2017 eğitim öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı ve özel yayın evleri tarafından hazırlanan 5.ve 6.sınıf Türkçe ders kitaplarındaki etkinlikler incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Türkçe ders kitaplarında yer alan etkinlikler “Hazırlık ve Başlama, Uygulama, Değerlendirme, Gözden Geçirme, Genel Özellikler, Dil Becerilerini Kullanma ve Zihinsel Becerileri Kullanma” olmak üzere 7 kategoride ele alınmıştır. Her kategori için alt başlıklar belirlenmiş, Türkçe ders kitaplarında verilen toplam 727 etkinlik bu çerçevede değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda etkinliklerin Türkçe dil becerilerini geliştirme açısından istenilen düzeyde ve nitelikte olmadığı görülmüştür. Bazı etkinliklerin alıştırma düzeyinde kaldığı ya da bu amaçla kullanıldığı, bazılarının ise tamamen alıştırma özelliklerine sahip olduğu belirlenmiştir. Etkinliklerde yapılandırıcı ve etkinlik yaklaşımının öğrenme ilkelerine dikkat edilmediği, öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarının göz önünde bulundurulmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca etkinliklerin çoğunun birbirine benzediği ve tekrarlandığı saptanmıştır. Dil bilgisi etkinliklerinin ise otomatik tekrarları içerdiği, bazılarının çoktan seçmeli, cümle çevirisi, tanımlama, eşanlamlıları bulma vb. içerikte hazırlandığı ortaya çıkmıştır. Bu tür etkinliklerin çabuk ezberlendiği ve dil öğrenmeye fazla katkısı olmadığı bilinmesine rağmen yaygın kullanıldığı görülmüştür.  Kısaca etkinlikleri hazırlama, seçme, uygulama ve değerlendirme çalışmalarına gereken önemin verilmediği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : etkinlik yaklaşımı, ders kitapları, etkinlik