İNGİLİZ BELGELERİNDE TÜRKİYE’NİN DEMOKRASİYE GEÇİŞ YILLARI: DEMOKRAT PARTİ’NİN KURULUŞU VE 1946 SEÇİMLERİ

Authors : Resul BABAOĞLU

Pages : 371-402

View : 12 | Download : 3

Publication Date : 2017-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de tarih yazınında, “çok partili sistem”, “çoğulcu demokrasi”, ya da “demokrasiye geçiş” olarak isimlendirilen dönem, Türk siyasi hayatında yeni bir sayfayı açan gelişmeleri beraberinde getirmiştir. 100-150 yıllık Türk modernleşme sürecinin önemli bir kilometre taşı olan söz konusu dönem, çeşitli iç ve dış nedenlerin olgunlaştırdığı tek partili siyasi düzenin rekabetçi bir politik sisteme evrilmesini başlatmıştır. Her ne kadar,7 Ocak 1946’da kurulan Demokrat Parti’ye karşı CHP içinde ve siyaset hayatının dışında birtakım tepkiler ortaya çıkmışsa da dönemin siyasi karar alma mekanizmaları, yeni partiye karşı engelleyici tutumlar sergilememişlerdir. Bu anlamda, kuruluş ve teşkilatlanma aşamasında ciddi engellerle karşılaşmayan DP, kısa süre içinde geniş halk kitlelerinin rağbet gösterdiği siyasi bir alan açmıştır. Sözü edilen dönemde yaşanan bu gelişmeler Türkiye’de bulunan İngiliz diplomatlar tarafından dikkatle takip edilmiştir. İngiltere ve Türkiye arasında II. Dünya Savaşı yıllarında başlayan askeri ittifakın savaş sonrası dönemde de sürdürüleceği yönündeki inanç ve geleneksel İngiliz dış siyasetinin dayandığı konsüler alandaki profesyonelleşme, çalışmamıza konu olan gelişmelerin izini İngiliz arşivlerinde sürmemize imkân tanımıştır.
Keywords : Demokrat Parti, Cumhuriyet Halk Partisi, demokrasi, 1946 seçimleri