AZINLIK FİLMLERİ: TARİHİN YENİDEN İNŞASI VE KOLEKTİF BELLEK

Authors : Serhan MERSİN

Pages : 5-29

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2019-05-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, tarih ve sinema ilişkisini temel alarak yakın tarihimizde azınlıkların başından geçen olayların işlendiği Salkım Hanım’ın Taneleri insert ignore into journalissuearticles values(Tomris Giritlioğlu, 1999);, Bulutları Beklerken insert ignore into journalissuearticles values(Yeşim Ustaoğlu, 2005);, 120 insert ignore into journalissuearticles values(Murat Saraçoğlu ve Özhan Eren, 2008); ve Güz Sancısı insert ignore into journalissuearticles values(Tomris Giritlioğlu, 2009); filmleri üzerinden azınlık filmlerinin egemen söylemi yeniden kurup kurmadığını ve ulusalcı/milliyetçi yaklaşımlarla nasıl benzerlikler gösterdiğini incelemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, bu filmlere getirilen tarihsel yaklaşımın Schudson’un kolektif bellekteki çarpıtma süreçleriyle insert ignore into journalissuearticles values(uzaklaştırma, araçsallaştırma, öyküleştirme ve uzlaşımsallaştırma); uyum gösterme biçimleri araştırılmaktadır. Azınlıklarla ilgili filmlerin çoğunluğu, seyirciye sunuluş biçimleri ve olaylara yaklaşımlarıyla resmi tarih tezlerinin yeniden üretilmesini sağladıkları iddialarına maruz kalmıştır. Yükselen milliyetçi dalgaya uyarak bu olaylarda tüm sorumluluğu, bu olayların planlanmasının ilk elden bir devlet politikası olduğu gerçeğini göz ardı ederek birkaç kişiye yüklemekle ve bu anlayış doğrultusunda devlet politikalarını temize çıkarmaya, suçun Türk olmayan unsurlara atılarak yapılanların hakedildiğini savunmaya, sonuç olarak ulusalcı/ milliyetçi politikaları güçlendirmeye çabaladıkları iddialarıyla eleştirilmişlerdir. Bu çerçevede bu filmlerin, tarihi, dizilerden ve/veya filmlerden öğrenen yeni kuşaklara geçmişin saptırılmış veya utangaç biçimleriyle, kısmi bir gerçeklikle sunulmasına neden oldukları; dahası, kolektif belleğin çarpıtılarak resmi tarih tezleri etrafında yeniden inşa edilmesine hizmet ettikleri ileri sürülmüştür. Bu nedenle azınlık filmlerinin irdelenmesi, tarihe eleştirel bakan yaklaşımlar sayesinde toplumsal bir yüzleşme gereğini açığa çıkarmaya yardım edebilecektir.
Keywords : Azınlık filmleri, azınlıklar, sinema ve tarih, kolektif bellek, toplumsal yüzleşme