KAHKAHANIN PATOLOJİSİ: GÜLME FENOMENİ ÇERÇEVESİNDE JOKER FİLMİNDE TRAJİK (ANTİ-)KAHRAMAN

Authors : Ulaş IŞIKLAR

Pages : 293-318

Doi:10.32001/sinecine.1060257

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2022-10-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Gerçekliğe en yakın görsel illüzyonu meydana getirebilme kabiliyetine sahip sinema sanatı, birincil kaynak olarak yaşamın kendisini kullanarak gündelik hayatta karşılaşılabilecek olayları, karakterleri, durumları yeniden üretir. Dolayısıyla; korkma, şaşırma, kızma, ağlama, gülme vb. gibi insani davranışsal/duygusal dışavurum ifadeleri, sinemasal anlatıların karakter oluşumlarında temel yapı işlevi görür. Bununla beraber, çok az film söz konusu davranışsal/duygusal dışavurum ifadelerinden herhangi birini doğrudan doğruya anlatısının harekete geçirici merkezi olarak inşa etmiştir. Bu yapımlardan biri olan Joker’de insert ignore into journalissuearticles values(2019); gülme olgusu, başkarakterin başlıca ayırt edici dışavurum niteliğidir. Onun gündelik rutininin zorunlu bir parçası olan bu olgu, fiziksel düzeyde bedeninin, manevi boyutta ise kişiliğinin ayrılmaz bir özelliğidir. Joker filminin ana karakterini gülme fenomeninin varoluşsal felsefi tartışmaları çerçevesinde analiz etmeye odaklanan bu çalışma, aynı zamanda karakterin anlatısal dönüşümünü de trajik anlam olasılıkları bağlamında irdelemeyi amaçlamıştır. İlk bakışta tümüyle ayrıymış gibi görünen bu iki irdeleme noktası, başkarakterin oluşum nitelikleri ile anlatıdaki karakter dönüşümü arasındaki direkt bağlantıdan ötürü analize dair özgün bir bakış açısı sağlamıştır. Filmin analizinde metodoloji olarak ise, kuramsal açıklamaları temel alan niteliksel görsel metin analizi benimsenmiştir. Ortaya çıkan değerlendirmeler doğrultusunda, Joker filminde gülme olgusunun karakterin psikopatolojik içsel konumunu imlediği gibi, öyküsel çizgide onun trajik bir kurbandan trajik bir kahramana, en sonunda da bir anti-kahramana dönüşümünde de önem arz ettiği sonucuna varılmıştır. Karakterin bu yönde değişen duygu durumuyla, aksiyonlarının niteliğinin yanı sıra gülme olgusunun anlamı da değişir. Anlatının başında uyumsuzluğu, çaresizliği, yalnızlığı ve acıyı simgeleyen gülme olgusu, final bölümünde erke, liderliğe, hazza ve coşkuya işaret eder. Film, istemsiz kahkaha krizlerinden muzdarip başkarakter aracılığıyla varoluşsal temelde yeni bir benlik inşası olasılığının altını çizer.
Keywords : gülme fenomeni, kahkaha, trajik kahraman, karakter dönüşümü, varoluşsal anlatı