KARAHAYIT (DENİZLİ) YERLEŞİM ALANINDAKİ AÇILMA ÇATLAKLARININ İNCELENMESİ VE TEKTONİK - PALEOSİSMOLOJİK YORUMLAMASI

Authors : Mete HANÇER, Erdal Akyol

Pages : 13-28

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2017-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Denizli bölgesinde KD-GB yönlü tektonik açılma neticesinde KB-GD doğrultulu normal faylar ve açılma çatlakları meydana gelmiştir. Pamukkale ve Karahayıt arasında çok sayıda açılma çatlağı bulunmaktadır. Tarihsel dönemlerde deprem üreten aktif Pamukkale fayı Karahayıt’ın doğusundan geçer. Bölgedeki çatlaklar ise bu faya paralel gelişen ve aynı açılma tektoniği ile oluşmuş yapılardır. Karahayıt yerleşim alanındaki çatlaklardan 20-30 sene öncesine kadar su çıkışlarının olduğu bilinmektedir. Ancak su seviyesinin düşmesiyle çatlaklardan su akışı kesilmiş ve çatlak yüzeyleri arasındaki boşluk doğal ve antropojenik maddelerle dolmuştur. Üzerinde yapılaşmanın olduğu çatlaklar ise yapay olarak betonla kapatılmış veya parke taşı ile örtülmüştür. Yeni döşenmiş olan parkeler çatlağı kapatsa bile sırt topoğrafyası çatlağın konumunu belli etmektedir. Eski döşenmiş parke taşlarının ise çatlak hattı boyunca zaman zaman yerinden oynadığı dikkat çekmektedir. Yapılaşmanın çatlak üzerine yapılması nedeniyle çeşitli yapısal hasarlar gözlenmiştir. Bu hasarlar duvarlarda çatlaklar, bina derzlerinde açılmalar şeklinde ortaya çıkmıştır. Çatlak ve fay davranışları yapısal olarak birbirinden farklıdır. Faylar çok kısa bir zaman aralığında hareket ederek deprem üretir ve yapılarda hasar oluşur. Ancak açılma çatlakları daha uzun zaman periyodu içerisinde çok az hareket ederek açılır. Dolayısıyla üzerinde bulunan yapılardaki hasarlar daha uzun zaman içerisinde gözlenir. Bu çatlaklarda su akışının olup olmaması çatlağın hareket etmediği anlamına gelmez. Bölgedeki tektonik açılma devam ettiği sürece birer zayıflık zonu olan bu çatlaklar da açılmaya devam edecektir.
Keywords : Fay, Çatlak, Karahayıt, Tektonik açılma, Traverten, Yapısal hasar