An Overview of the Historical Development of Intelligence and Espy Activities

Authors : Yıldız DEVECİ BOZKUŞ

Pages : 76-90

Doi:10.53047/josse.1039923

View : 19 | Download : 7

Publication Date : 2022-05-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede tarihsel süreçte istihbarat ve casusluk faaliyetlerinin nasıl bir değişim ve dönüşüm sürecinden geçerek günümüze kadar ulaştığı ele alınacaktır. Bu kapsamda ilk etapta istihbarat ve casusluk sözcüklerinin etimolojik yapısı incelenecek ve bu sözcükler etimolojik olarak kısaca açıklanacaktır. Daha sonra istihbarat ve casusluk faaliyetlerinin farklı dönemlerde hangi isimler adı altında yürütüldüğü üzerinde durulacaktır. Bu makalede istihbarat ve casusluk faaliyetleri temelde İslâmiyet Öncesi, İslâmiyet Dönemi ve İslâmiyet Sonrası Dönem olmak üzere üç ayrı başlık altında ele alınacaktır. İslamiyet sonrası dönemde Selçuklular döneminde istihbarat ve casusluk faaliyetleri değerlendirilecektir. İstihbarat ve casusluk faaliyetlerinin Selçukluların diğer ülkeler ile olan ilişkilerine etkisine de açıklık getirilmeye çalışılacaktır. Makalede devletlerin ve toplumların istihabarat ve casusluk faaliyetlerine hangi alanlarda ihtiyaç duyduğuna yer verilecektir. Çalışmada ayrıca Osmanlı imparatorluğu döneminde istihbarat ve casusluk faaliyetleri kapsamında hangi yöntem ve tekniklerin kullanıldığına dair bilgi de verilecektir. Tarihsel süreçte özellikle dini temsilciler, elçiler ve seyyahların istihbarat ve casusluk faaliyetlerindeki rolleri değerlendirilecektir. Makalede ayrıca Milli Mücadele döneminde istihbarat ve casusluk faaliyetlerinin önemi ve bu faaliyetlerin Milli Mücadelenin kazanılmasındaki etkileri de ele alıncaktır. Bu çerçevede istihbarat ve casusluk faaliyetlerinin yürütülmesinde gayrımüslimlerin rolüne de değinilecektir. Çalışmada casusluk ve istihbarat faaliyetlerini yürütecek kişilerin nitelikleri ile bu tür faaliyetlerin ülkelerin iç ve dış politikalarına etkileri üzerinde de durulacaktır. Böylece İslamiyet öncesinden günümüze kadarki süreçte istihbarat ve casusluk faaliyetlerinin nasıl bir değişim ve dönüşüm sürecinden geçtiğine açıklık getirilecek ve bu faaliyetlerin önemine vurgu yapılacaktır. Bu makalede istihbarat ve casusluk faaliyetleri kapsamında İslamiyet öncesi, İslamiyet dönemi ve İslamiyet sonrası dönem ile Selçuklular ve Milli Mücadele dönemlerindeki uygulamalar genel hatlarıyla değerlendirilecektir. Çalışmalada ağırıklı olarak ikincil kaynaklardan istifade edilecektir. Mevcut konuyla ilgili sınırlı sayıda bir literatür olsa da birbirinden farklı dönemlerin bir arada ele alındığı bir çalışma olmadığı için bu makalede tarihsel gelişmeler ışığında istihbarat ve casusluk faaliyetleri bir bütün olarak değerlendirilmiştir.
Keywords : İstihbarat, casusluk, İslamiyet, Selçuklular, Osmanlı