KÜLTÜRE ÖZGÜ ÇOCUK OYUNLARININ İNCELENMESİ ÖRNEKLERİYLE LAZ KÜLTÜRÜ: RİZE ARDEŞEN ÖRNEĞİ

Authors : Ebru Hasibe TANJU ASLIŞEN

Pages : 605-630

Doi:10.21560/spcd.vi.717319

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2021-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kültür, kuşaktan kuşağa aktarılarak yaşatılmakta, kültürel kodlar aracılığıyla nesilden nesile iletilmekte ve bu kodlar arasında çocuk oyunları da önemli bir yer tutmaktadır. Oyunlarında, içinde yaşadıkları toplumun sosyal-kültürel unsurlarını yansıtan çocuklar, bu sayede hem sosyal ilişkilerinin kuvvetlenmesine hem de kültürel sürekliliğin devamına katkıda bulunurlar. Ancak yaşam koşullarının hızla değiştiği günümüzde, yaşanılan şartlara bağlı olarak geleneksel kültürler gibi bu kültürlere özgü oyunlar da yavaş yavaş unutulmaya başlamış, yerlerini bilgisayara ve internete bağlı oyunlara bırakmıştır. Bu durum Laz kültüründe de benzerlik göstermektedir. Horonları, tulumları, fıkraları aklımıza ilk gelen kültürel motifleri olsa da oynanış biçimleriyle, kullanılan malzemeleriyle, sosyal katılımın çeşitliliğiyle, dilsel farklılıklarıyla Laz kültürüne özgü dikkat çeken çocuk oyunları da bulunmaktadır. Konuyla ilgili yazılı kaynakların azlığı da dikkate alınarak planlanan bu çalışmada amaç, etnik kimliğe odaklanmadan Lazlar arasında farklı oynanış şekillerini barındıran oyunlar ile sadece Laz kültürüne özgü çocuk oyunlarından birkaçının içeriklerini, oynanış şekillerini, oyunlarda kullanılan oyuncakları/araç-gereçleri örneklerle detaylandırmaktır. Bu amaçla çalışmada nitel veri toplama yöntemlerinden görüşme tekniği kullanılmış ve sohbet tarzı görüşme yaklaşımıyla kültüre özgü örnek çocuk oyunlarına ulaşılmıştır. Gönüllü beş katılımcı ile gerçekleştirilen görüşmeler esnasında ses kayıtları alınmış ve elde edilen bilgiler daha sonra yazılı metin haline getirilmiştir.
Keywords : Laz Kültürü, Çocuk, Oyun, Oyuncak