Modern Kırgızcadaki “+LIk” Eki ve Kullanımı Üzerine

Authors : Osman ARICAN

Pages : 95-1001

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2016-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Normal 0 21 false false false TR X-NONE AR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:`Normal Tablo`; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:``; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:Calibri; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin;} Dilin oluşumu ve belli bir kalıba girmesi süreç isteyen bir durumdur. Türk dilinin kollarından çağdaş Türk lehçelerinde dil kalıplaşması biraz daha farklı seyir izlemektedir. Siyasi ve sosyal gelişmelere bağlı olarak dilde de bir takım değişmeler ve gelişmeler olmaktadır. Kırgızcanın edebî dilinin işlevsellik sahasında karşılaşılan bazı dil özelliklerinin oluşumuyla ilgili net görüşler bulunmamaktadır. Bazı eklerin kullanımı dil özelliği midir yoksa çeviri unsuru mudur? Bu sorunun cevabı henüz verilmiş değildir. Özelde tamlama ekleri ile iyelik ekinin kullanımı ya da kullanılmaması eserler üzerinden incelenmiştir. Modern Kırgızcada özellikle işlevsel sahada dikkat çekici bir kalıplaşma olarak da görülen yapıların kaynağıyla ilgili net bilgiler bulunmamaktadır. Makalenin özü bu konu üzerinedir. Ekim Devrimi sonrası ölçünlü dilin oluştuğu ya da kalıplaştığı görüşü birçok Kırgız dilcisinin ortak görüşüdür. Ölçünlü dilin kalıplaşması hadisesi de devrimden sonra ortaya çıktığı dile getirilmektedir. Ancak, dilin kullanım sahasından yola çıkarak bazı eklerin kalıplaşması ya da kullanım tercihleri standartlık arz etmemektedir. Aynı yazarın aynı eserinde aynı ek farklı kullanım özellikleriyle görülmektedir. Bazen de söz konusu ekin kullanılmadığı tespit edilmiştir. Hem çeviri eserlerde hem de gramer kitaplarında bolca örneğe rastlamak mümkündür. Çalışmanın sonunda Kırgız edebî dilinin bazı görünüşlerinin çeviri tabanlı oluşumlarla mı yoksa kendi doğal sürecine bağlı olarak mı oluştuğu konusu ortaya konmuştur. Bu da dilbilim ve çeviri sahasında farklı bir bakış açısının ortaya çıkmasına yardımcı olacaktır.
Keywords : Modern Kırgızca, Ölçünlü Dil, Dil Kullanımı, İşlevsel Stilistik, Kırgız Terminolojisi