Bologna Süreci, Avrupalılaşma ve TÜrk Yükseköğretimi: Alandan Bir Araştırma

Authors : Devrim Vural YILMAZ, Alper TÜTÜNSATAR

Pages : 227-246

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2017-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :1990`lı yıllar Avrupa`da siyasi olarak dinamik ancak çalkantılı yıllar olmuştur. Doğu Avrupa ülkelerinde yaşanan geçiş süreci Avrupa`nın siyasi, ekonomik ve kültürel olarak yeniden birleşmesini gündeme getirmiştir. Bu bağlamda eğitim ve özellikle yükseköğretim ortak bir Avrupa kimliği yaratmak için en uygun alanlardan biri olarak görülmüş, Avrupa kimliğinin oluşturulmasında üniversiteler arasındaki etkileşim önemli bir araç olarak kullanılmıştır. Ortak bir Avrupa Yükeköğretim Alanı ve Avrupa Araştırma Alanı kurmayı hedefleyen ve 1999 yılında yaşama geçirilen Bologna süreci bu siyasi yaklaşımın bir sonucudur. Bologna süreci kapsamında birçok ülkenin yükseköğretim sisteminde önemli reformlar gerçekleştirilmektedir. Ancak, Bologna süreci birçok kişi tarafından farklı yönlerden eleştirilmekte, akademik camiada sürecin felsefesi üzerinde keskin ayrımlar ortaya çıkmaktadır. Türkiye de 2001 yılından itibaren Bologna süreci üyelerinden biri olarak yükseköğretim sisteminde yeniden yapılanma ve Batı dünyası ile entegrasyon kapsamında reformları uygulamaktadır. Türk üniversiteleri birçok yapısal reformu başarıyla uygulamakla birlikte reformların içeriği ve Avrupa kimliğinin oluşumuna katkısı açısından soru işaretleri doğmaktadır. Bu çalışmada söz konusu tartışmalı alanlar ele alınmakta ve Türkiye`de Bologna sürecinin işleyişine ilişkin bir araştırmanın bulguları paylaşılmaktadır. Araştırma Süleyman Demirel Üniversitesi`nde 2017 yılında 145 araştırma görevlisi ile gerçekleştirilen bir anket çalışmasını kapsamaktadır. Ana bulgular öncelikle araştırma görevlilerinin Bologna süreci hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıklarını göstermiştir. Katılımcıların büyük bölümü Bologna sürecinin temel olarak ortak bir Avrupa kimliği oluşturma amacını taşıdığını, ancak henüz böyle bir ortak kimlikten bahsetmenin olanaklı olmadığını düşünmektedir. Benzer şekilde, katılımcılar Türk yükseköğretimini ve araştırmacılarını Avrupa Yükseköğretim alanının bir parçası olarak görmemektedir. Öte yandan, Bologna süreci ulusal kimliğimize bir tehdit olarak algılanmamaktadır. Araştırma görevlileri Bologna reformlarının uygulanmasını ise bürokratik ve aşırı işyükü yaratan bir süreç olarak görmekte, demokratik katılımın yetersizliğine vurgu yapmaktadır.
Keywords : Bologna süreci, Avrupalılaşma, Türk yükseköğretimi