İpotek Sözleşmesinin Hukuki Niteliği ve Karakteristiğine İlişkin Bir Değerlendirme

Authors : Eray Aksın Atar

Pages : 1483-1515

Doi:10.52273/sduhfd..1533526

View : 50 | Download : 35

Publication Date : 2024-12-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Sözleşmelere ilişkin düzenlemelerden bir kısmı Türk Medeni Kanunu içerisinde düzenlenmiştir ve bu sözleşmeler öğretide Medeni Kanun sözleşmeleri olarak adlandırılmaktadır. İpotek hakkının kurulmasına ilişkin sözleşme de Medeni Kanun sözleşmelerinden biridir. İpotek sözleşmesi, resmi şekle tabi olarak kurulabilen, tek tarafa borç yükleyen, ani edimli, isimli ve tipik bir borç doğuran sözleşme olarak tanımlanabilir. Bu tanım ipotek sözleşmesinin hukuki niteliği ve karakteristiğini ortaya koymaktadır. İpotek sözleşmesine dair yapmış olduğumuz bu tanım bazı hukuki sonuçları da beraberinde getirir. Öncelikle ipotek sözleşmesi borç doğuran bir sözleşmedir. İpotek sözleşmesinden kaynaklanan hukuki işlem borçlandırıcı işlem niteliğindedir. Bu işlem nisbi niteliktedir ve kural olarak yalnızca sözleşmenin tarafına karşı ileri sürülebilir. Nisbi nitelikte olmasının diğer bir sonucu da ipotek kurmayı talep etme hakkının zamanaşımına tabi olmasıdır. İpotek sözleşmesi kanunda düzenlenmiş ve uygulamada sıklıkla başvurulan bir sözleşme olduğundan isimli ve tipik bir sözleşmedir. İpotek sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. İpotek sözleşmesinde, taşınmaz üzerindeki ipotek hakkının malik tarafından tapu siciline tescil edilmesiyle birlikte borçlunun borcu sona ermektedir. Bu noktadan hareketle ipotek sözleşmesinde belirlenen ipotek bedelinin ayrıca bir uyarlama davasına konu edilemeyeceği söylenebilir. İpotek sözleşmesinde taraflardan biri ipotek hakkını alacaklı lehine kurma borcu altına girer ve alacaklı da ipotek hakkının kurulmasını talep etme hakkına sahip olur. Bu kapsamda aksi kararlaştırılmadığı takdirde ipotek sözleşmesi tek tarafa borç yükleyen bir sözleşmedir. İpotek sözleşmesi kural olarak resmi şekle tabi bir sözleşmedir. İpotek sözleşmesinin içeriğinde yer alan objektif ve sübjektif esaslı noktaların resmi şekil kapsamında yer alması gerekir.
Keywords : İpotek Sözleşmesi, Sözleşmeden Doğan İpotek, İpotek, İpotek Sözleşmesinde Şekil, İpotek Sözleşmesinin Nitelendirilmesi